EBÛ MUHAMMED el-YEMENÎ’NİN “AKÂDÜ’S-SELÂSE VE’S-SEBÎN FIRKA” ADLI ESER VE İSLAM MEZHEPLERİ TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMİ


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ümüt TORU

Danışman: SÖNMEZ KUTLU

Özet:

Tez “giris, üç bölüm ve sonuçtan baska iki tane de ek”ten olusmaktadır. Giris kısmında tezin hazırlanması sırasında takip edilen metot ve yararlanılan kaynaklar konusunda bilgi verilmistir. Birinci Bölümü iki ana kısma ayırdık. Birinci kısımda Ebû Muhammed el-Yemenî’nin hayatı, yasadıgı dönem ve itikâdî görüsleri konusunda bilgi verilmistir. &kinci kısımda ise eserin biçimsel ve muhtevaya ait genel özellikleri konusunda bilgi verildikten sonra, eserin bilgi kaynakları ve eseri meydana getiren psiko-sosyal etkenler üzerinde durulmustur. &kinci bölüm, kendi dönemi itibariyle “Kitâbu’l-Fırak’ta karsılasılan problemleri konu edinmektedir. Bunlar ana hatlarıyla “mezhepleri tarihî ve içtimâî ortamdan soyutlama ile mezhep taassubu ve tarafgirlikten kaynaklanan problemlerden olusmaktadır. Üçüncü bölümde, ilk önce Kitâbu’l-Fırak’ın özelden genele dogru &slam Mezhepleri Tarihi içindeki yeri, daha sonra da kendinden sonrakilere etkisi ortaya konmaya çalısılmıstır. Sonuç kısmında genel bir özetleme yapılmıstır. Eklere gelince, birinci ek Kitâbu’l-Fırak’ta zikredilen fırkaların Malatî, Skesekî, Bagdâdî, Sehristânî, Es’arî ve &bn Hazm gibi müelliflerin eserlerindeki durumu tasnif açısından bir tablo ile ortaya konmaya çalısılmıstır. &kinci ek ise eser konusunda genel bir bilgi verebilir düsüncesiyle Kitâbu’l-Fırak’tan “Havâric” kısmının tercümesinden olusmaktadır.