I. ŠUPPİLULİUMA DÖNEMİ'NDE SURİYE VE MEZOPOTAMYA İLE İLİŞKİLER


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özlem SİR GAVAZ

Danışman: TURGUT YİĞİT

Özet:

Bu çalısma I. Šuppilulima döneminde kralın Suriye ve Mezopotamya ile olan iliskilerini esas alarak, Hitit Devleti'nin bölgedeki yerel krallıklar ve dönemin güçlü devletleri üzerindeki etkisini göstermeyi amaçlamıstır. Anadolu'da merkezi otoriteyi kurmayı basaran Hitit Devleti, I. Šuppiluliuma'dan itibaren imparatorluk düzeyine ulasma amacıyla, gözünü Suriye bölgesinde bulunan dünya ticaret yollarının en önemlilerinden biri olan ana artere dikmistir. Özellikle Mısır'da ortaya çıkan ve devletlerarası iliskilerin önemli boyutlara ulastıgı, Amarna çagından itibaren Mezopotamya ve Suriye bölgesine olan yogun ilgi, dönemin güçlü devletleri olan Mısır, Hitit, Mitanni, Asur ve Babil arasında sürekli çekismelere konu olacak ve bu bölgede bulunan yerel krallıkların degisik stratejiler ile bu devletlerle kurdukları iliskiler ön plana çıkacaktır. I. Šuppiluliuma'nın gerçeklestirdigi Suriye seferleri sayesinde bölgede söz sahibi olan Hititler, izledikleri akılcı politika ile de uzun süre güvenligi saglamayı basarmıslardır. I. Šuppiluliuma döneminde ele geçirilen yerel krallıklarla yapılan baglılık antlasmaları ve kilit bölgelerin yönetimlerinin Hitit kralının ogullarına tahsis edilmesi, yapılan politik evlilikler ve tampon devlet uygulaması Hitit Devleti'nin bölgedeki kalıcılıgını arttırmıs ve dönemin büyük devletleri arasında önemli bir yere yükselmesine olanak tanımıstır. I. Šuppiluliuma'nın izledigi askeri ve diplomatik yayılma politikası, kendinden sonra Hitit tahtına oturan krallar tarafından da benimsenmis ve benzer sekillerde uygulamıstır. Hitit Devleti kurulusundan bu yana hakimiyet kurmayı arzuladıgı Kuzey Suriye ve Yukarı Mezopotamya topraklarına I. Šuppiluliuma ile sahip olmus ve bu topraklar, Hitit Devleti'nin siyasi ve ekonomik açıdan imparatorluk seviyesine ulasmasını saglamıstır.