Fransız oryantalistlerin siyer literatüründe Hz. Muhammed imajı (Maurice Gaudefroy-Demombynes, Régis Blachère ve Maxime Rodinson örneği)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İSMAİL METİN

Danışman: SEYFETTİN ERŞAHİN

Özet:

Çalışmamızda Fransız oryantalistlerin Hz. Muhammed biyografileri, 20. yüzyıl oryantalistlerinden Maurice Gaudefroy-Demombynes (1862-1957), Régis Blachère (1900-1973) ve Maxime Rodinson’un (1915-2004) Hz. Muhammed hakkında yazmış oldukları eserler bağlamında ele alınmıştır. Fransız oryantalistlerin Hz. Muhammed hakkındaki fikirlerinin bilinmesi ve siyere yaklaşımları pek çok açıdan önem arz etmektedir. Bu tezimiz bir reddiye ve polemik değil, bir değerlendirmedir. Bu çalışma, yaklaşık olarak aynı dönemlerde yaşamış bu üç oryantalistin Hz. Muhammed hakkındaki olumlu/olumsuz fikir ve yaklaşımlarını tespit ederek bir tahlil sunmak amacıyla hazırlanmıştır.Çalışmamızda örnek olarak esas alınan Maurice Gaudefroy-Demombynes, Régis Blachère ve Maxime Rodinson isimli oryantalistler, yazdıkları Hz. Muhammed biyografilerinde, klasik geleneksel oryantalist düşünce sistematiğini birçok noktada sürdürmüşler, eserlerinin satır aralarında, Yahudilere karşı tutumu gibi bazı konularda Hz. Muhammed’e karşı önyargılı ve ithama yönelik ifadeler kullanmışlardır. Yine oryantalistlerin değişmez alışkanlığı olan, Garânîk hadisesinde olduğu gibi, tartışmalı ya da zayıf rivâyetleri kullanarak bir sonuca ulaşma, ironik ve alaycı bir üslup takınma konusunda, Fransız oryantalistlerin de Batı oryantalist geleneğini devam ettirdiğini görmekteyiz. Bununla birlikte, adı geçen kimselerin bazı konularda getirdiği sıra dışı yorumlar, birçok oryantalistin aksine, savaşlar gibi bazı olayları dönemin şartları çerçevesinde değerlendirmeye çalışmaları ve Hz. Peygamber’in gazve ve seriyyeleri, evlilikleri ve şahsiyetini değerlendirirken bazı noktalarda olgusal/fenomenolojik davranmaları da dikkate değerdir.Son tahlilde, objektif olmaya gayret ettiğimiz tezimizde, Fransız oryantalizminde Hz. Muhammed’in imajını bir nebze de olsa ortaya koymaya çalıştık. Bundan sonra, bu tür çalışmalarla Batı’da İslâm ve Hz. Muhammed imajının araştırılması yoluyla siyer alanına katkı sunulması bizleri sevindirecektir. Bu yönüyle bu çalışmanın benzeri çalışmalara örnek olmasını arzu etmekteyiz.AbstractIn our study, biographies of Prophet Muhammad of the French Orientalists, in the context of the works that from the 20th century orientalists Maurice Gaudefroy-Demombynes (1862-1957), Régis Blachère (1900-1973) and Maxime Rodinson (1915-2004) have written about Prophet Muhammad were examined. It is important to know of the ideas of French Orientalists about Prophet Muhammad and their approaches to Siyar. This thesis is not a rebuttal and polemics, is a consideration. This study was worked out in order to determine and construe the positive / negative ideas and approaches of these three orientalists about Prophet Muhammad.Aforementioned orientalists had continued classic traditional orientalist thought systematics at many points and had used expressions for bias and accusations against Prophet Muhammad in some a subject such as the attitude towards Jews. As in the case Garanik, with the controversial or weak narrations in reaching a conclusion that is invariable habit of orientalist, we see that the French orientalists also continues as western classical orientalist tradition. However, on the contrary of many orientalist, aforementioned orientalists had made interpretation originally in some respects, had taken stock of certain events under the conditions of the period and had acted phenomenologically in some respects -such as Prophet Muhammad’s gazwas, sariyaas, marriages and personality-.In the final analysis, in our thesis we try to be objective, we have tried to show to some extent in French Orientalism Prophet Muhammad's image. As with this aspect, we ask that this work is a role model for similar studies.