Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ARSLAN ECE
Danışman: GÜVEN SAYILGAN
Özet:Finansal sıkıntı toplumsal bağlamda maliyetli bir süreçtir. Söz konusu maliyetli durum nedeniyle, firmalarda finansal sıkıntının önceden tahmin edilmesi olgusu ile firmalarda finansal sıkıntıya yol açan mikroekonomik ve makroekonomik etmenlerin belirlenmesi araştırmacıların ilgi gösterdiği konulardan olmuştur. Bu çalışmada, 2009-2016 dönemi verilerinden yola çıkarak Türkiye‟de makroekonomik etmenler ile finansal sıkıntı arasındaki olası ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Finansal sıkıntıyı temsilen, açılan iflasın ertelenmesi dava sayıları kullanılmıştır. Dönemin ilk 5 yılı için elde edilebilen il bazındaki iflasın ertelenmesi verilerine göre, açılan 2,712 iflasın ertelenmesi davasının %71‟i sonuçlandırılmış, davaların % 30‟unda iflasın ertelenmesi talebi kabul edilmiş, % 48‟inde reddedilmiştir. Ankara, Antalya, İstanbul, İzmir ve Kocaeli, çeşitli yıllarda en çok dava açılan ilk 3 il arasında yer almıştır. İstanbul, her yıl en çok dava açılan il olmuştur. Yıllık bazda, İstanbul‟da açılan dava sayıları, Türkiye‟de açılan davaların yarısını oluşturmuştur. Davalar ortalama olarak 285 günde sonuçlandırılmıştır. En uzun dava süresi 1,627 gün olup dava İstanbul‟da açılmıştır. Çalışmada, 16 bağımsız değişken ile yapılan adımsal regresyon ileri yönlü seçim yönteminde modele giren istatistiki açıdan anlamlı değişkenlerden, sanayi üretim endeksinin işareti beklentilere uygun olarak negatif, işsizlik oranının işareti beklentilerin tersine negatif çıkmıştır. 7 bağımsız değişken ile yapılan klasik regresyon yönteminde istatistiki olarak anlamlı çıkan değişkenlerden beklentilere uygun olarak ex ante reel faizin işareti pozitif ve gayrisafi yurt içi hasılanın işareti negatif, M1 para arzı değişkenin işareti ise beklentilerin tersine pozitif çıkmıştır. Vektör hata düzeltme modeli ile regresyona tabi tutulan iflasın ertelenmesi, sanayi üretim endeksi ve nominal faiz değişkenlerinin etki-tepki grafikleri; iflasın ertelenmesinin kendisindeki şoka uzun vadeli pozitif, sanayi üretim endeksinde oluşan şoka ise uzun vadeli negatif tepki verdiğini göstermiştir. Sonuç olarak, 2009-2016 dönemini kapsayan çalışmada elde edilen bulgular, finansal sıkıntının, makroekonomik etmenlerde meydana gelen değişimlere karşı duyarlı olduğunu, faizin ise kısa vadede finansal sıkıntıyı olumsuz etkileyen önemli bir etmen olduğunu ortaya koymuştur. Bu sonuç, finansal sıkıntı riskine karşı politika yapıcılarının faiz oranını etkili bir araç olarak kullanabileceğini göstermektedir.