Basra ve Kufe Ekolleri Arasındaki Dil İhtilaflarının Taberi'nin Tefsirine Yansıması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SALİH ÇAÇAN

Danışman: Mehmet Akif Koç

Özet:

Tez; giriş, iki ana bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş kısmında öncelikle araştırmanın konusu ve önemi daha sonra çalışmanın yöntemi ve kaynakları açıklanmıştır. Birinci bölümde; Basra ve Kûfe ekollerinin tarihsel gelişimi ve temsilcileri anlatılıp; Basra ve Kûfe ekollerinin ihtilaflı dil görüşlerine zemin hazırlayan yöntem ve yaklaşımlarına kısaca değinilmiştir. İkinci bölümde, öncelikle Basra ve Kûfe ekollerinin ihtilaflı oldukları i'rabî mevzular çalışma kapsamı dahilinde tespit edilerek, ana hatlarıyla maddeler halinde açıklanmıştır. Sonrasında ise Taberî tefsirinde tespit ettiğimiz, i'rabî mevzular ve bu mevzular hususunda Basra ve Kûfe ekollerine ait görüşlerin zikredildiği ayetler tespit edilmiş, gerekli değerlendirmeler ve açıklamalar yapılmıştır. Sonuç kısmında ise, Taberî'nin tefsirinde genişçe yer verdiği iki ekolün i'rabî mevzulardaki yaklaşımları üzerinden, dilbilimsel yöntemin tefsir üzerindeki göz ardı edilemez etkisi belirtilmiş ve genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Thesis consists of introduction, two main sections and conclusion. The introduction highlights the subject and importance and then methods and sources of the thesis. In the first part, historical development and representatives of Basra and Kufa schools is mentioned, and then methods and approaches of the Basra and Kufa schools, that prepare the ground for their controversial language views is briefly discussed. In the second part, controversial i'rabi positions of Basra and Kufa schools are determined within the scope of the study and are outlined in the main lines. Thereafter, i'rabi positions determined in the Taberi's tafsir and the verses that mentions the opinions of the Basra and Kufa schools with regard to that positions are determined, and necessary evaluations and explanations are conducted. In the conclusion, the effect of linguistic method on tafsir is discussed with reference to approaches of two major schools on i'rabi positions which Taberi discusses in detail in his tafsir, and in addition, a general evaluation is conducted.