Elektromanyetik dalga yayılım modellemesinin (Epstein-Peterson) yapay sinir ağı modeli kullanılarak analiz edilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİ RIZA ÖZDEMİR

Danışman: MEHMET KABAK

Özet:

Bir vericiden yayılan elektromanyetik dalgaların yayılım kayıplarını belirleyebilmek için ölçümler yapılabilir. Fakat ölçüm işlemleri her zaman kolay olmayabilir/ yapılamayabilir. Son yıllarda bu amaçla elektromanyetik dalgaların yayılım kayıplarının belirlenmesi çeşitli modellemeler kullanılmakta ve gün geçtikçe bu işlemler popüler olmaktadır. Bu tez çalışmasında bir radyo vericisinden çıkan elektromanyetik dalgaların yayılım kaybını tahmin etmek amacıyla yapay sinir ağları kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar, ölçüm ve diğer benzetim sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Bu tez çalışmasında ele alınan İleri Beslemeli Çok Katmanlı Yapay Sinir Ağı’nda (İBÇYSA) beş girdi parametresi ve bir çıktı parametresi kullanılmıştır. Bunlar; verici antenden uzaklık, etkin anten yüksekliği, arazi şekli, verici ve alıcı yükseklikleri ile ölçüm değerleridir. Yapay sinir ağı modelinde yayılım tahmininde oldukça etkili olan ileri beslemeli sinir ağları ile birlikte Levenberg-Marquardt algoritması kullanılmış olup, başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Sonuçlar, Epstein-Peterson modeli ile karşılaştırılmış ve analiz edilmiştir.AbstractTo determine the propagation loss of the electromagnetic wave which is emitted from a transmitter may be made by measurements. But the measurement process may not always be easy / not be possible. In recent years various modelling methods are being used for the determination of propagation loss of electromagnetic waves for this purpose and various modelling methods are becoming popular. In this work, artificial neural networks are used to estimate the propagation loss of electromagnetic waves which is emitted from a radio transmitter. The results obtained were compared with results of other measurement and simulations. In the thesis, FF-MLP is formed as five input and one output data. These are the distance from the transmitter antenna, the effective antenna height, terrain regularities, the height of transmitter and receiver antennas and measurement results. In the artificial neural network, feed forward neural network with Levenberg-Marquardt algorithm which is very efficient has been used and succesfull results are obtained. The results were compared with the Epstein-Peterson model and analysed.