Koroner arter hastalığının teşhis ve tedavisi amacıyla anjioplasti geçiren hastalarda periodontal hastalıkla ilişkili risk faktörlerinin değerlendirilmesi.


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHTAP BİLGİN

Danışman: ELİF ÜNSAL

Özet:

Araştırmamız, Türk populasyonunda anjiografi ile koroner arter hastalığı tespit edilen hastalarda periodontal durum ve koroner arter hastalığı arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Araştırmamıza İbni Sina Hastanesi Kardiyoloji bölümünde koroner arter hastalığı riski taşıyıp koroner anjiyografiye giren 309 hasta dahil edilmiştir. Tüm hastaların periodontal ve radyolojik değerlendirilmesi yapılmıştır. Klinik değerlendirme amacıyla PI, GI, CD, SK değerleri kaydedilmiştir. Radyolojik değerlendirme için en az 1 premolar/molar dişi olan her kadrandan radyograf alınmıştır. Radyograflar üzerinde alveol kemik seviyesi ölçümü yapılmıştır. Periodontal hastalık, radyografik kemik kaybı ile periodontal değişkenler kombine kullanılarak belirlenmiştir. Bunun için Hugoson &Jordan(1982)'ın sınıflandırması modifiye edilerek kullanılmıştır. Oral durum; sağlıklı, gingivitis, periodontitis ve total dişsiz şeklinde kategorize edilmiştir. Ayrıca diş sayılarına göre >25,11-25,<11 ve total dişsizlik şeklinde gruplama yapılmıştır. Çalışmaya katılan bireyler anjiografi sonuçlarına göre koroner hastası olan ve olmayan şeklinde iki gruba ayrılmıştır. En az bir epikardial damarında >%50 darlık olan bireyler hasta grubunu, <%50 darlık olanlar ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Her hastanın LDL, HDL, CRP seviyeleri, diyabet, hiperlipidemi, hipertansiyon hastası olup olmadıkları, beden kitle indeksleri, aile hikayeleri ve kullandıkları ilaçlar (aspirin, statin, ace inhibitörü, beta bloker) ve sigara içiciliği kaydedilmiştir. Hastaların eğitim ve medeni durumları, diş hekimine gitme sıklıkları, oral hijyen alışkanlıkları da hastalardan alınan detaylı anamnezler sonucunda rapor edilmiştir. Tüm değerlendirmerin sonucunda KAH+ bireylerde erkek cinsiyet ve ileri yaş olgusu(e>45,k>55), hiperlipidemi, düşük HDL istatistiksel olarak anlamlı derecede fazla bulunmuştur. Yüksek LDL seviyesi, CRP, diyabet, sigara, BKİ, aile öyküsüyle ilişkili olarak anlamlı bir istatistiksel sonuca ulaşılamamıştır. KAH+ grupta eğitimsiz bireylerin ve evli olan bireylerin daha fazla olduğu saptanmıştır. Her iki grupta da oral hijyen alışkanlıklarının ve diş hekimine gitme sıklığının oldukça zayıf olduğu, hasta grubunda bu değerlerin daha az olduğu rapor edilmiştir. Plak ve gingival indeks değerlerinin ortalamaları KAH+ olan grupta daha yüksek bulunmuş ve bu değerler yapılan her iki istatistiksel analize göre de anlamlılığını korumuştur. SK ölçümü ise tek değişkenli analiz sonuçlarına göre koroner arter hastası olan grupta istatistiksel olarak anlamlı derecede daha fazla bulunurken, yaş, cinsiyet, sigara ve diabete göre düzenleme yapıldıktan sonra anlamlılığını yitirmiştir. Cep derinliği ortalaması ve patolojik cep sayısının her iki analizin sonuçlarına göre de hasta grubunda anlamlı derecede daha fazla olduğu gözlenmiştir. Diş sayısı ile koroner arter hastalığı arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiş ve bu ilişkinin yaş, sigara, diyabet ve cinsiyetin etkisi arıtıldıktan sonra da anlamlılığını koruduğu saptanmıştır. Oral durum değerlendirildiğinde; sağlıklı gruba göre gingivitis, periodontitis ve dişsizliğin tek değişkenli ve çoklu analiz sonuçlarına göre koroner arter hastalığıyla istatistiksel olarak anlamlı derecede ilişkili olduğu bulunmuştur. Statin, asprin, ace inhibitörü ve beta bloker kullanımının her iki grupta da yaygın olmakla birlikte hasta grubunda daha fazla olduğu gözlemlenmiştir. CRP'nin ortalama değerinin gingivitis, periodontitis ve total dişsiz gruplarında sağlıklı gruba göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha fazla olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak; elde ettiğimiz istatistiksel bulgular periodontal hastalığın koroner arter hastalığı için risk teşkil edebileceğini göstermektedir. AbstractOur study was designed with the aim of evaluating the relationship between periodontal status and coronary artery disease in patients who was diagnosed to have coronary artery disease with anjiography in Turkish population. 309 patients who undergone coronary angiography in Ibni Sina Hospital, Department of Cardiology was included in our study. All of the patients was undergone periodontal and radyological examination. PI, GI, PD, BOP values were recorded for clinical assesment. Periapical radiographs were taken from all quadrants including at least one premolar/molar tooth for radiological assesment and alveolar bone level measurement was performed. Periodontal disease was assigned with the combination of periodontal parameters and radiological bone loss by using the modification of Hugoson &Jordan(1982)?s classification. Oral situation was categorized as healthy, gingivitis, periodontitis and edentual. Individuals were also classified according to their teeth numbers (>25,11-25,<11, edentual) . individuals also were classified based on their angiography results as cases, CAD+,CAD-separeted into two groups Subjects were classified based on the results of angiography. If the subject has at least 50% diameter reduction in at least one major epicardial artery, it is classified as positive. LDL, HDL, CRP levels, existence of diabetes mellitus, hyperlipidemia, hypertension, body mass index measurement, family history of hearth disease, smoking history of all patients were recorded and patients were asked about current medication. Level of education and marital status, frequency of dental visits, oral hygiene habits brushing and interdental cleaning habits of patients were reported. Male gender, older age, hyperlipidemia and low HDL values were greater and statistically significant for CAD+ patients. On the other hand high LDL values, CRP, diabetic status, smoking, BMI, family history were not statistically significant. CAD+ patients were determined more likely to be uneducated and married. In both groups oral hygen habits and dental visit frequency were poor and also more likely to be lower in CAD+ group. Average of the plaque and gingival index values were higher in CAD+ group and significant for both statistical analyse method. BOP values were significantly high in CAD+ group for univariate analyse results. However, after adjustment for age and smoking status, age, gender, diabetic status; BOP values were not statistically significant. Mean PD and number of periodontal pockets were higher and statistically significant for both analyses in CAD+ group. A relationship between teeth number and coronary artery disease was determined to be significant and after adjustment for age and smoking status, age, gender, diabetic status this relationshim remained significant. When oral status was evaluated; gingivitis, periodontitis, edentulism were found to be significantly related with coronary artery disease for univariate and multivariate analyses. Statin, asprin, ace inhibitors and beta bloker therapy were common in both groups and more likely to be seen in CAD+ group. Mean CRP values were found significantly higher in gingivitis, periodontitis, and edentulism groups than healthy group. In conclusion; these statistically results show that periodontal disease could be a risk factor for coronary artery disease .