Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYTURK ALI
Danışman: ÇAĞLA KUBİLAY KAMİLOĞLU
Özet:Irak coğrafi konumu, jeo-stratejik önemi ve sahip olduğu doğal kaynaklar nedeniyle ABD ve müttefiklerinin hedefi haline gelmiştir. Türkiye açısından ise sınır komşusu olması sürdürülen siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin yanı sıra bölgede yaşayan Türkmenlerin durumu nedeniyle Irak önemli bir ülke konumundadır. Bu çerçevede Irak’ın yeniden yapılandırılması sürecinde gerçekleştirilen seçimler Türkiye’yi yakından ilgilendirmiş ve dolayısıyla Irak seçimleri Türk gazetelerinde geniş biçimde yer almıştır. Bu çalışmada ise tirajı yüksek ve ideolojik yönelimleri farklı olan iki gazete: Zaman ve Hürriyet’in 2003 ABD işgali sonrasında Irak’ta yapılan seçimleri ve bu bağlamda ülkede yaşanan siyasi, sosyal ve ekonomik dönüşümleri haberleştirme biçimleri incelenmiş; bu incelemede van Dijk’ın eleştirel söylem analizinden yararlanılmıştır. Çalışmada gazetelerin farklı ideolojik yönelimleri nedeniyle bazı noktalarda farklaşmalarına rağmen önemli ölçüde benzerlik gösterdikleri bulgulanmıştır. İki gazetenin fikir biriliği sağladığı konular; Türk milliyetçiliği, etnik ayrımcılık, PKK sorunu, seçimlerin güvenliği ile Türkmenlerin haklarıdır. ABD’nin Irak’taki varlığı ve uygulamalarına yönelik olarak Zaman daha eleştirel haberler yaparken Hürriyet, yalnızca Türkmenlerin çıkarlarını zedelendiği noktada ABD’yi eleştirmektedir. Mezhepsel ayrımcılık konusunda ise Zaman’ın sert eleştiriler yaptığı görülürken Hürriyet’in sınırlı bir şekilde Sünnilerin temsili noktasında Şiilere eleştiri yönelttiği görülmektedir.AbstractIraq became the target of the US and its allies because of its geographical location, geo-strategic importance and owned natural resources. It is also an important country for Turkey as well as political, economic and trade relations due to the situation of Turkmens who live in Iraq. With these reasons, elections for restructing Iraq concerned Turkey closely and also it took a wide place on newspapers in Turkey. In this study two newspapers’ style of making news, which have high circulation and are different from each other by their ideological orientation, are compared about 2003 US occupation and Iraq’s political, social and economic transformation. In this analysing, van Dijke’s critical discourse analysis is benefited. As a result of the analysing, it is found that even if they have different kind of ideological orientation, both has similarities considerably. Issues that provide the concurrence of two newspapers are Turkish nationalism, ethnic discrimination, the PKK issue, the security of elections and the rights of Turkmens. While Zaman is making critical news about presence and applications of the US in Iraq, Hürriyet is making news which criticized US only when interests of the Turkmen are damaged. About denominational discrimination it is seen that while Zaman does very harsh criticism, Hürriyet makes limited criticism for the Shiites from the side of Sunnis.