Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMET ERHAN ALTUNOK
Danışman: LATİF KURT
Özet:Günümüz teknolojilerinin hızlı ve önlenemez gelişimi ile hayatımızın vazgeçilmezleri haline gelen 20. yüzyılın mucizevi ürünleri elektrikli ve elektronik eşyalar yaşam ve refah koşullarımızı üst seviyeye çıkartırken kullanım ömürlerini tamamladıklarında hayatlarımızı ve çevremizi tehdit eder duruma gelmektedir. Öte yandan, dünyanın sahip olduğu kıt ve değerli kaynakları en optimum seviyede kullanmak ve üretimden tüketime en verimli şekilde rasyonelce davranmak kaçınılmaz bir hal almıştır. Günümüzün modern ama tüketim eğilimi yüksek toplumu gelecek nesilleri düşünerek hareket etmek zorundadır. E-atık olarak nitelendirilen miadını doldurmuş ve artık kullanılmaz duruma gelmiş bu eşyalar içerdikleri bileşenler nedeniyle hem değerli hem de tehlikeli eşyalardır. Bu nedenle geri kazanımları ve bertarafları hem çevre ve insan sağlığı hem de ekonomik boyutlarıyla önem arz etmektedir. Problemin çözümü, bunların yaşam döngülerinin ve bu konuda geleceğe dönük bilinçlendirme çalışmalarının doğru yönetilmesinde yatmaktadır. Ayrıca, konunun genişliği ve her kesimi ilgilendirmesi de ayrı bir pencere olarak karşımıza çıkmaktadır. E-atıkların değerlendirilmesinde, çevre sorunları ve insan sağlığının ön planda tutulması öncelikli olmakla birlikte, geri kazanım sonrasında elde edilecek değerli malzeme ve madenler ile üretim aşamasında sağlanacak enerji ve su tasarrufunun da yadsınamaz bir düzeyde olduğu düşünülerek hareket edilmeli ve yeni iş sektörlerinin de önünün açılacağı da unutulmamalıdır. Tüm bunlar birlikte değerlendirildiğinde, ulaşılmak istenen seviyenin geçiş kartı her şeyin başlangıcı olan eğitimdir. Eğitim olmadan hiçbir noktaya varılamayacağı aşikâr ve kesin bir yargıdır. Eğitim bilimleri alanında e- atık konusunun çevre eğitimi içerisinde incelenmesi çok net bir şekilde karşımıza çıkarken bunun nereye konulabileceği neredeyse bir paradoks halini almaktadır. E-atık konusu tüketimden üretime çevresel sorunlardan insan sağlığına buradan da ekonomiye uzanan disiplinler arası çok boyutlu karmaşık bir denklem halinde karşımıza çıkmaktadır. Ancak, bu durumun eğitim bilimleri alanında günümüzün kaçınılmaz bir sorunu olduğu bilinciyle işlenmesinin gerekliliği göz ardı edilemez. Bu konunun tabana yayılmasının ve en az zararla çok fayda sağlanabilmesinin tek yolu budur. Bu noktada, Milli Eğitim Bakanlığımız âdem-i merkeziyete dayalı devlet yapısından kaynaklı olarak her kesime ulaşabildiği için çok büyük bir avantaja sahiptir. Mevcut durumda, konunun işlenen öğretim programları içinde yeterince yer almadığı ve bunun giderilmesinin gerekliliği açıktır. E atık konusunun temel eğitim ve orta öğretim düzeyinde erken yaşlarda çevre eğitimi içinde verilmesi tüm ülkenin farkındalığının ve bilinç düzeyinin arttırılması yönünde en önemli adım olacaktır. Bu doğrultuda, elde edilecek kazanımlar ülkemiz için hem çevresel anlamda hem de ekonomik alanda geleceğe daha temiz ve güçlü bakmamızı sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler: Sağlık, Ekonomi, Tüketim, Atık, Geri Dönüşüm, Çevre Sorunu, Çevre Eğitimi With the rapid and unavoidable development of today's technologies, the miraculous products of the 20th centuryelectrical and electronic equipment, which have become indispensable to our lives, threaten our lives and our environment when their service life is over, while they raise our life and welfare conditions to a higher level. On the other hand, it has become inevitable to use the scarce and valuable resources of the world at the most optimum level and to act rationally from production to consumption in the most efficient way. Today's modern society with a high consumption tendency has to act by considering the future generations. These items, which are considered as e-waste, out of date and no longer usable, are both valuable and dangerous goods because of the components they contain. For this reason, their retrieval and disposal have importance in terms of both environmental and human health and economic aspects. The solution to the problem lies in the correct management of their life cycles and awareness raising activities for the future on this topic. Also the scope of the subject and the fact that it concerns every segment appear as a separate window. In the evaluation of e-waste, as well as prioritizing environmental problems and human health, action should be taken by considering that the valuable materials and minerals to be obtained after recovery and the energy and water savings to be achieved during the production phase are at an undeniable level, and it should not be forgotten that new business sectors are also paved. When all these are evaluated together, the pass card of the desired level is education, which is the beginning of everything. It is an obvious and certain judgment that no point can be reached without training. In the field of educational sciences, while the examination of e-waste issue within environmental education appears very clearly, it becomes almost a paradox where it can be placed. The issue of e-waste appears as an interdisciplinary multi-dimensional complex equation that extends from consumption to production, environmental problems, human health to economy. However, it cannot be ignored that this situation should be handled with the awareness that it is an inevitable problem of today in the field of educational sciences. This is the only way for this issue to spread to the bottom and to get the most benefit with the least damage. At this point, our Ministry of National Education has a great advantage as it can reach every segment of society due to its decentralized state structure. In the current situation, it is clear that the subject is not sufficiently included in the curriculum and this should be solved. Providing the issue of E waste in environmental education in primary education and secondary education at an early age will be the most important step towards raising the awareness level of the whole country. Accordingly, the achievements to be gained will enable us to look to the future in a cleaner and stronger way for our country, both environmentally and economically. Keywords: Health, Economy, Consumption, Waste, Recycling, Environmental Problem, Environmental Education