Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUTASİM MOHAMED YASSİN ALİ
Danışman: CEM ÖZKAN
Özet:Bu çalışma ile yumurta-larva parazitoiti Chelonus oculator’un konukçusu Helicoverpa armigera üzerinde iki farklı sıcaklıkta (25±1 ºC ve 30±1ºC), %60-70 orantılı nem ve 16:8 aydınlık: karanlık koşullarda bazı biyolojik özellikleri incelenmiştir. Ayrıca parazitoitin temel parazitleme davranışları, süperparazitizmin etkileri ve farklı insektisitlerin (thiodicarb, spinosad, Bacillus thuringiensis var Kurstaki and azadirachtin) C. oculator üzerinde biyolojik ve davranışsal yan etkileri de laboratuvar koşullarında belirlenmiştir. Yumurta-larva parazitoiti C. oculator’un çıkış oranı, 30ºC sıcaklıkta 25ºC sıcaklığa göre düşük bulunmuştur. Parazitoitin iki sıcaklık derecesinde (25ºC ve 30ºC) sırasıyla gelişme süresi 28.77ve 26.75 gün, yaşam süresi 12.45 ve 9.75 gün ve ergin ağırlığı 2.01 ve 2.13 mg olarak belirlenmiştir. Chelonus oculator ile Helicoverpa armigera yumurtaları bir, iki ve üç kez parazitletilmiş ve süperparazitizmin etkileri araştırılmıştır. Parazitoitin çıkış oranı parazitleme derecesi arttıkça azalmıştır. Parazitoitin gelişme süresi ve ergin ağırlığı de süperparazitizmden önemli derecede etkilenmiştir. Farklı insektisitlerin (NeemAzal®–T/S, Laser, Rapax ve Larvin) uygulama dozu ve uygulama dozunun yarısı ergin parazitoitler üzerine denenmiş ve ergin parazitoitlerin ölüm oranları belirlenmiştir. Sonuçlar denenen ilaçların ergin parazitoitler üzerinde toksik olduğunu göstermiştir. Aynı insektisitler ve aynı dozlar kullanılarak hazırlanan yapay besin ile beslenen parazitlenmiş H. armigera larvalarında parazitoit gelişiminin olmadığı da belirlenmiştir. İnsektisitlerin davranışsal yan etki denemeleri uygulama dozu ve uygulama dozunun yarısı kullanılarak Y tüp olfaktometrede seçim testiyle belirlenmiştir. Rapax’da uygulama dozu ve Larvin’de uygulama dozunun yarısı dışındaki bütün insektisit ve doz uygulamalarında C. oculator, insektisitlere negatif tropizm gösterterek temiz havayı tercih etmişlerdir.Abstract In this study, some biological relations between an egg-larval parasitoid Chelonus oculator Panzer (Hymenoptera: Braconidae) on Helicoverpa armigera Hübner (Lepidoptera: Noctuidae) were investigated at two different temperature (( 25±1ºC, 30±1ºC), 60-70 % HD and 16L:8D photoperiod. In addition foraging behavior, effect of superparasitism and the side effects of pesticides (thiodicarb, spinosad, Bacillus thuringiensis var kurstaki and azadirachtin) on C. oculator were determined under laboratory conditions. The emergence of egg-larval parasitoid, Chelonus oculator, was low at 30ºC than 25ºC. The development times of the parasitoid were 28.77 and 26.75 days at 25ºC and 30ºC, respectively. At the same temperatures, the longevities of the parasitoid and adult weights of the parasitoid were 28.77 and 26.75 days, and 2.01 and 2.13 mg, respectively. Eggs of Helicoverpa armigera were parasitized one, two and three times by C. oculator and effects of superparasitism were defined. Adult parasitoid emergence decreased as level of superparasitism increased. Development time and adult mass were significantly affected with superparasitizm. Effect of lethal and half lethal doses of different insecticides (NeemAzal®–T/S, Laser, Rapax and Larvin) were investigated on adult parasitoid and mortality ratio was determined. The results showed that these insecticides were toxic on the adult parasitoid. There was no parasitoid development when parasitized host was feed with insecticide diet mix. The effect of behavioral side –effect of these insecticides (lethal dose and half lethal dose) was determined with choice test in the Y tube olfactometer. C. oculator showed negative tropisms while preferring clean air in the all insecticides and doses, except for lethal dose of Rapax and half lethal dose of Larvin.