Sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılması için Türkiye'de tarım – çevre özelinde politika önerilerinin geliştirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEDA ARI

Danışman: YENER ATASEVEN

Özet:

Sürdürülebilir kalkınma kavramı, Sanayi Devrimi sonucunda ortaya çıkan toplumsal ve çevresel kaygılar ile ekonomik ve sosyal ilerlemeyi dengeleme ihtiyacına yanıt olarak ortaya çıkmıştır. 1987 yılında sürdürülebilir kalkınmanın ilk temel tanımının yapıldığı Ortak Geleceğimiz Raporu ile başlayan süreç son olarak 2015 yılında Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nin (SKH) belirlenmesiyle 2030 yılına kadar tüm ülkeleri ortak bir amaca yönlendirmektedir. 17 amaç ve 169 hedeften oluşan SKH, sürdürülebilir kalkınmanın ekonomik-sosyal-çevresel tüm boyutlarını kapsamaktadır. Türkiye, SKH'nin oluşturulma sürecinden itibaren küresel ortak amaçlara yönelik katkı sağlayan bir ülke konumundadır. Sürdürülebilir kalkınma konusunu politika belgelerine ve mevzuata geçirmiş olan Türkiye, pek çok projeyle uygulamada da önemli bir mesafe kat etmiştir. Bununla birlikte; artan nüfus, kentleşme, sanayileşme ve ekonomik büyüme tarımsal üretim, doğal kaynaklar, çevre, gıda güvenliği alanlarında baskı oluşturmaktadır. Bu çalışmada; tarım-çevre kesitinde SKH'ler ele alınmış, Türkiye'nin politika-mevzuat-proje bakımından SKH'lerdeki durumu incelenmiştir. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarından (SKA) dördü (SKA-2: Açlığın Yok Edilmesi, SKA-13: İklim Değişikliğiyle Mücadele, SKA-14: Sudaki Yaşam, SKA-15: Karadaki Yaşam) hedef bazında incelenmiştir. Çalışmada her bir SKH ve daha sonra SKA ulusal politika belgeleri, mevzuat, projeler "var/yok analizi"ne göre 1 ila 0 arasında puanlanmıştır. Her bir SKH ve politika-mevzuat-proje için bu analizlerin ortalama ve toplam sonuçlarının değerlendirilmesi için Likert Ölçeği ve ısı haritası matrisine göre kategorik olarak ölçeklendirilmiştir. Bulgular yetersiz, zayıf, orta, iyi ve çok iyi kategorisine ayrılmıştır. Likert Ölçeği ve ısı haritası matrisinin sonuçları Türkiye'nin hem dört SKA hem de politika-mevzuat-projedeki mevcut durumunu açıkça ortaya koymuştur. Buna göre Türkiye'nin sadece SKA-2 için çok iyi durumda olduğu, SKA-13 ve SKA-15 iyi durumda olduğu, SKA-14'te ise orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Sürdürülebilir kalkınmanın bütüncül politika gerektirmesi nedeniyle bu dört SKA'yı birlikte ele alarak etkileşim alanlarına göre politika önerileri matrisi belirlenmiştir. Sonuç olarak, Türkiye'nin disiplinler arası daha fazla proje ve politika geliştirme alanları tespit edilmiştir. The concept of sustainable development has emerged in response to the need to balance economic and social progress with social and environmental concerns resulting from the Industrial Revolution. The process, which started in 1987 with the report Our Common Future, the first basic definition of Sustainable Development, finally led all countries to a common goal by 2030 with the determination of Sustainable Development Goals in 2015. The SDG, which is composed of 17 goals and 169 targets, covers all the economic-social-environmental aspects of sustainable development. Turkey contributed to setting global goals as SDGs since the beginning. Sustainable development issues in the policy documents and legislation that has undergone Turkey has an important progress in many project applications. However, increasing population, urbanization, industrialization and economic growth put pressure on agricultural production, natural resources, environment and food safety. In this study, Turkey's policy-legislation-projects were analyzed in terms of the cross section of Agriculture and Environment section with SDGs. Four of the Sustainable Development Goals (SDG-2: Eradication of Hunger, SDG-13: Combating Climate Change, SDG-14: Life in Water, SDG-15: Life on Land) were examined on a target basis. In the study, each SDG and then the targets were scored between 1 and 0 according to national policy documents, legislation, projects "exist / none exist analysis". For each SDG and policy-legislation-project, it was categorically scaled according to Likert Scale and heat map matrix to evaluate the mean and total results of these analyzes. The findings were categorized as inadequate, weak, moderate, good and very good. Likert Scale and heat map results matrix of Turkey's four SDGs both the current situation in both policy-legislation-projects have clearly demonstrated. The findings were categorized as inadequate, weak, moderate, good and very good. In this study, it is assessed that Turkey is in very good condition for SDG-2, is good condition for SDG-13 and SDG-15, is in moderate condition for SDG-14.Since sustainable development requires a holistic policy, the matrix of policy proposals has been determined according to the areas of interaction by addressing these four SDGs together. As a result, more projects and policy development among Turkey's disciplinary areas have been identified.