Yaşlılıkta bilişsel işlevler, empatik eğilimler ve depresyon belirtileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Buket ALTUK

Danışman: Şennur Kışlak

Özet:

ÖZET Bu araĢtırmada, evde ve huzurevinde yaĢayan yaĢlıların cinsiyet, eğitim ve medeni durum gibi sosyodemografik özellikleri, yargılama ve dikkat becerileri, empatik eğilimleri ile depresyon belirtileri arasındaki iliĢkiler incelenmiĢtir. AraĢtırmanın katılımcılarını huzurevinde (120) ve kendi evinde kalan (165) yaĢlı bireyler oluĢturmaktadır. AraĢtırmada yaĢlı bireylerin, “Geriatrik Depresyon Ölçeği” ile depresyon belirti düzeyleri, “Standardize Mini Mental Test” ile genel biliĢsel iĢlevleri, “WAIS-R Yargılama Alt Testi” ile yargılama becerileri ve “WAIS-R Sayı Dizisi Alt Testi” ile dikkat becerileri ve “Empatik Eğilim Ölçeği” ile empatik eğilim düzeyleri değerlendirilmiĢtir. Yapılan analiz sonuçlarına göre; yaĢlılık depresyonu ile egzersiz yapma, geleceğe yönelik beklenti, kronik hastalık, meslek statüsü, eğitim düzeyi ve SED arasında korelatif iliĢkiler olduğu; bununla birlikte sözü edilen sosyodemografik değiĢkenlerin (SED dıĢında) depresyon belirtilerini yordayıcı güçlerinin olduğu bulunmuĢtur. DüĢük ve yüksek depresyon belirtileri olan bireyler, dikkat becerisi, yargılama becerisi ve empatik eğilim düzeyi açısından karĢılaĢtırıldığında, gruplar arası fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuĢtur. Ayrıca empatik eğilim düzeyinin depresyon belirtilerini yordadığı da belirlenmiĢtir. Tüm sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde, yüksek depresyon belirtileri olan yaĢlı bireylerin düzenli egzersiz yapmadıkları, geleceğe yönelik beklentilerinin olmadığı, kronik hastalıklarının olduğu, meslek ve eğitim düzeylerinin yüksek olduğu ve empatik eğilimlerinin daha fazla olduğu söylenebilir. ABSTRACT In this study, the relationship between socio demographical characteristics like gender, education, maritial status, comprehension and attention abilities, empathic tendencies and symptoms of depression of elderly living in nursing homes and elderly living in their home were investigated. The sample of this study is formed with elderly people who lives in nursing homes (120) and elderly people who lives in their homes(165). Depression Syptoms levels, general cognitive functions, comprehension abilities, attention abilities, empathic tendency levels were evaluated by „Geriatric Depression Scale‟, „Standardized Mini-Mental State Examination‟, „WAIS-R comprehension subtest‟, „WAIS-R Digit Span Test‟ and „Empathic Tendency Scale‟ respectively. For the results of analysis it is revealed that there are correlative relationships between exercising, expectation for the future, chronic diseases, occupational status, educational level,socio economic status (SES) and elderly depression nonetheless apart from socio economic status, socio-demographic variables were found that they were the predictor variables of symptoms of depression. When the groups are compared in terms of low and high depression symptoms, attentiton ability, comprehension ability and emphatic tendency levels the differences between the groups were found statistically significant.All the results were concluded that elderly people who have high symptoms of depression do not exercise regularly, have no expectation for the future, have chronic diseases, high education and occupational level and higher emphatic tendency.