Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2004
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İskender PARMAKSIZ
Danışman: SEBAHATTİN ÖZCAN
Özet:Papaver cinsi içerdiği alkaloidler bakımından büyük önem taşımaktadır. Bu cins altında sınıflandırılan Oxytona seksiyonu türleri ise bağımlılık yapmayan ve tedavi amaçlı kullanılan alkaloidleri içermeleri yönü ile daha ayrı bir öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı; ülkemizdeki Oxytona seksiyonunun Papaver bracteatum, P. orientale ve P. pseudo-orientale' türlerine ait 53 populasyonu temsil eden tek bitkide morfolojik, moleküler ve kimyasal incelemeler yapmaktır. Morfolojik ve kimyasal olarak 20 karakter incelenmiş ve türler arasındaki akrabalık ilişkileri hiyerarşik kümeleme analizi ile belirlenmiştir. Buna göre; bitkiler 2 ana grupta toplanmışlar ve en yakın bitkiler P. bracteatum'a ait PB99 ile PB100 nolu örnekler olmuştur. Moleküler çalışmalarda RAPD tekniği ile 10 baz'dan oluşan 15 farklı primer dizinimleri kullanılmıştır. POPGENE32 ve MEGA3 istatistik programları kullanılarak amplifikasyon ürünleri analiz edilmiştir. Amplifikasyon sonucu elde edilen 96 banttan 81' inin (%84.3) polimorfik olduğu belirlenmiştir. En yakın genetik mesafe 0.054 ile P. bracteatum' a ait PB5 ve PB7 örnekler arasında görülürken , en uzak olarak 0.58 ile P. orientele' ye ait PO181 ve 185 nolu örnekler arasında tespit edilmiştir. Kimyasal çalışmalarda ise bitkilere ait tebain içerikleri HPLC yöntemiyle belirlenmiştir. 21 bitkide 0 (veya eser) ve % 2.5 arasında tebain içeriği bulunurken 32 bitki örneğinde ise hiç tebain bulunamamıştır.