Biyoetik çerçevesinde vegan ve vejetaryenlik


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜZİN YASEMİN TUNÇAY SON

Danışman: MERYEM BULUT

Özet:

Vegan ve vejetaryenlik, bir yaşam tarzı ve bir hayat felsefesi olmasının yanı sıra biyoetik bir yaklaşımdır. İnsanların vegan/vejetaryenliği tercih nedenleri birden fazla olabilmektedir. Bu nedenleri hayvan hakları, etik, canlı yaşamına saygı, ekoloji, feminizm ve sağlık şeklinde geniş bir yelpazede ele almak mümkündür. Bu araştırmada tarihsel gelişimi, çeşitleri ile sağlık, kültürel, feminizm, ekolojik, hayvan hakları ve biyoetik yönleriyle vegan/vejetaryenlik ele alınmıştır. Bunun için “Amaçlı Örnekleme Yöntemleri”nden “Kartopu veya Zincir Örnekleme Yöntemi” ile nitel bir araştırma yapılmış ve Ankara’daki 18 yaşından büyük ve en az iki ay vegan/vejetaryen olan kişilerle görüşmeler yapılmıştır. Araştırma öncesinde 5 kişi ile bir ön görüşme yapılmış ve ön uygulama sonrasında görüşme formunda bir düzenlemeye gidilmemiştir. Görüşmeler, 20 Haziran - 24 Ekim 2015 tarihleri arasında her birey yüz yüze yapılmıştır. Kişilerden izin alınarak görüşmeler ses kayıt cihazı ile kayıt edilmiştir. Ses kaydına izin vermeyen kişilerin (3 kişi) görüşmeleri araştırmacı tarafından sadece not edilmiştir. Görüşmeler ortalama 14 dakika sürmüş ve görüşülen kişi sayısı 40’dır. Araştırmada elde edilen veriler nitel çalışmaya uygun olarak değerlendirilmiştir. Açık uçlu sorulardan elde edilen verilerin içerik analizi kodlanarak yapılmıştır. Konu veriler doğrultusunda tartışılmış ve sonuca göre önerilerde bulunulmuştur.AbstractVegan and vegetarianism is a bioethics approach as well as being a lifestyle and a philosophy of life. The reasons why people choose to be a vegan/vegetarian may be more than one. It’s possible to discuss these reasons in a wide range as animal rights, ethics, and respect to living things, ecology, feminism and health. In this study, vegan/vegetarianism is discussed in detail in terms of health, culture, feminism, ecology, animal rights and bioethics with its historical development and varieties. For this study, a qualitative research is done with “Snowball or Chain Sampling Method” and interviewed the people who are older than 18 and been a vegan/vegetarian for at least two months. A pre-interview was arranged with 5 people before the research and no arrangements were made in the interview form after the pre-application. Interviews were made face-to-face with each participant from June 20 until the October 24, 2015. The voice of the participants was recorded by their permission. The interview of the participants who didn’t want to be recorded (3 people) was only written down by the researcher. The interview took approximately 14 minutes and 40 people were interviewed. The data gained in the study is evaluated in accordance with the qualitative study. The data gained from the open–ended questions were written by coding the content analysis of the data. The topic was discussed according to the data and suggestions were given as a result of them.