Üst kademe kamu yöneticilerinin atanmaları, nitelikleri ve görevlerinin sona ermesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HALİL İBRAHİM İRİŞ

Danışman: ALİ DURSUN ULUSOY

Özet:

Üst kademe kamu yöneticilerinin tanımlanması ve kapsamının belirlenmesi bu hususta önemli bir yere sahiptir. Nitekim üst kademe kamu yöneticilerinin genel-geçer bir tanımının yapılamamış olması ve diğer bazı sebeplerden ötürü ülkeden ülkeye bu yöneticilerin kapsamının farklılık gösterdiğini müşahede ediyoruz. İdari teşkilat içinde en üst kademelerde kamu hizmeti icra etme, merkezi idarenin politika yapımında ya da önemli kamu kurum ve kuruluşlarının yönetiminde yer alma gibi ortak özellikler ifade edilse de üst kademe kamu yöneticilerinin tanımının tam anlamıyla yapıldığını söylemek zordur. Bununla birlikte bakan yardımcısı, müsteşar, vali, genel müdür, genel sekreter ve başkan gibi en üst kademe kadro, pozisyon ve görevler için ciddi bir tartışma olduğunu söylemek mümkün değildir; ancak üst kademe kamu yöneticilerinin alt sınırının tespitinde tartışma çıkmaktadır. Bu yöneticilerin atanma usulleri de genel olarak liyakata dayalı atamalara dayanan sistem ve siyasi nitelikli atamalara dayanan sistem olarak iki sınıfa ayrılmakta ve uygulanmaktadır. Ayrıca üst kademe kamu yöneticilerinin geçmişten günümüze ülkemizde ve dünyada siyasi nitelikli olup olmadığı tartışması güncelliğini korumuştur. Ancak son dönemlerde üst kademe kamu yöneticilerinin yürütmenin görevini icra etmesinde etkisi de göze önünde bulundurularak Türk hukuku ve diğer bazı hukuk sistemlerinde bu yöneticilerin atanmasında ve görevden alınmasında yürütmeye daha geniş takdir yetkisi tanındığı ifade edilebilir. Nihayet üst kademe kamu yöneticilerinin yetiştirilmesi hususunda ülkeler arasında farklı yaklaşımlar benimsenmiştir. Bu noktada kimi ülkeler hizmet öncesi eğitimi uygularken kimisi hizmet içi eğitimi esas almaktadır. Bununla birlikte bazı ülkeler hem hizmet içi hem de hizmet öncesi eğitimi birlikte uygulamaktadır. Üst kademe kamu yöneticilerinin yetiştirilmesi için özel olarak okul, kolej veya kurum ihdas eden ülkelerin bu hususta daha başarılı olduğu görülmektedir. Bu noktada Fransa'da kurulan Ulusal İdarecilik Okulunun önemli bir örnek olarak söylemek mümkündür. Description and scope of senior public administrators have an important role in this matter. As a matter of fact, It is observed that the scope of these managers differs from country to country due to the fact that their general job description of top level public administrators could not be report and for some other reasons. Although common features such as performing public service at the top levels within the administrative organization and taking part in the determining a policy of the central administration or in the management of important public institutions and organizations expressed, it is difficult to say that the definition of the top-level public administrators is explained exactly. Nevertheless , It is not possible to say that there is a serious discussion for top positions, positions and duties such as deputy minister, undersecretary, governor, general manager, general secretary and president; However, There is a debate in determining the lower limit of top-level public administrators. The designation procedures of these managers are also divided into two classes as a system based on merit-based appointments and a system based on political appointments, and are implemented. In addition, the discussion of whether or not senior public administrators have a political power in our country and in the world has maintained up to date. However, taking into account the effect of senior public administrators in the execution of the executive's function, it can be stated that the executive organ has been given greater discretion in the designation and dismissal of these administrators in Turkish law and some other legal systems. Finally, different approaches have been adopted among countries in the training of senior public administrators. At this point, while some countries prefer/implement pre-service training, some are based on in-service training. However, some countries implement both in-service and pre-service training together. Countries that are specially created schools, colleges or institutions for the training of senior public administrators are more successful in this regard. At this point, it is possible to say as an important example of the National School of Administration established in France.