Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CEMİL CAN EYLEM
Danışman: ADNAN KENAR
Özet:Bu çalışmada bakır ve çinko iyonlarının birlikte tayini için çoklu iyon seçici elektrotdizini ve çoklu kalibrasyon teknikleri kullanılarak bir yöntem geliştirilmiştir. İyon seçicielektrot dizini, sekiz elektrot ve bir pH elektrottan oluşturulmuştur. Sekiz elektrotyüzeyine bakır ve çinko seçici iyonoforlardan yola çıkılarak hazırlanan kokteylmembranlar uygulanmıştır. Çoklu kalibrasyon tekniklerinden CLS, PCR ve PLS1teknikleri kullanılmıştır. Bu yöntem 5 seviyeli tasarıma uygun olarak hazırlanmıştır.Ölçümler pH=10 tamponu (amonyak/amonyum klorür) varlığında gerçekleştirilmiştir.Geliştirilen çoklu iyon seçici elektrot sistemi ile sentetik numunelerin içeresinde varolan bakır ve çinko iyonları tayin edilmiştir. Aynı şekilde çoklu iyon seçici elektrotsistemi ile pirinç numunesindeki bakır ve çinko iyonları da tayin edilmiştir. Öte yandanpirinç numunesi gravimetrik olarak analiz edilmiş olup bakır için (% 63,52 ± 1,38),çinko için (25,92 ± 1,65) değerleri bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar % 95 güvenseviyesi için istatistiki olarak hesaplanmıştır. PCR yöntemiyle sentetik numunelerdeelde edilen yüzde geri kazanım değerleri, bakır için: % (98,8 ± 4,55), çinko için: %(100,3 ± 12,18) ; PLS1 yöntemiyle, bakır için: % (98,5 ± 5,13), çinko için (91,73 ±22,34) olarak bulunmuştur. Pirinç numunelerinde sonuçlar PCR yöntemiyle gerçeknumunelerde, bakır için: % (62,64 ± 3,29), çinko için: % (24,29 ± 3,45); PLS1yöntemiyle, bakır için: % (60,37 ± 5,41), çinko için: % (20,04 ± 6,83) elde edilmiştir.Pirinç numunelerinden PCR ve PLS1 yönteminden elde edilen sonuçlar ile gravimetrikyöntemle elde edilen sonuçlar arasında % 95 ve % 99 güven seviyelerinde anlamlı birfark olmadığı görülmüştür.AbstractIn this study, a method for determination of copper and zinc simultaneously using anion selective electrode array system and multivariate calibration techniques wasdeveloped. Ion selective electrode array which includes eight ion selective and one pHelectrode was formed using commercial ionophores which sensitive mainly copper andzinc. Multivariate calibration techniques such as CLS, PCR and PLS1 were used forcalibrating electrode array system using five level multivariate calibration design. Themeasurements was performed at pH 10 with ammonia/ammonium chloride buffer.Calibrated electrode array system was used for analysis of copper and zinc mixtureswhich were synthetically prepared from pure constituents. Electrode array system wasalso used for determining copper and zinc content of a brass sample. The compositionof brass sample was also determined by gravimetric method. On the other hand, it hasbeen analyzed by gravimetric brass samples for copper (% 63,52 ± 1,38) , zinc (% 25,92± 1,65) values were found. The obtained results have been calculated for % 95confidence level. This results in synthetic samples obtained by the PCR method forcopper : % (98,8 ± 4,55), zinc % (100,3 ± 12,18); with PLS1 method for copper: %(98,5 ± 5,13), zinc (91,73 ± 22,34), respectively . The results obtained in real samplesby PCR method for copper: % (62,64 ± 3,29) , zinc % ( 24,29 ± 3,45); with PLS1method for copper : % (60,37 ± 5,41) , zinc % (20,04 ± 6,83), respectively. It is shownthat there is no significant difference between the results obtained from gravimetricmethod and PCR, PLS1 method for brass sample at % 95 and % 99 confidence levels.