Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLDEN YURTSEVER
Danışman: AHMET YILDIZ
Özet:Okuryazarlık sorunu, ulusal ve uluslararası ölçekte, özellikle kadınlar açısındankronik bir sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Bu sorunun çözümünü hedefleyenokuma-yazma programları, kadınlara söz konusu becerileri kazandırma konusundayetersiz kalmakta ve sorun kendini yeniden üretmektedir. Bu bağlamda, araştırmada,Ankara ili Çankaya ilçesinde düzenlenmekte olan okuma-yazma programlarına katılankadınların temel okuma-yazma becerilerini öğrenme düzeylerindeki farklılıkları yaratantoplumsal dinamiklerin çözümlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, kurslara katılankadınların okuma-yazma becerilerini edinebilme ve gündelik hayatta kullanabilmedüzeyleri arasındaki keskin farklılık, toplumsal konumları eksenindedeğerlendirilmektedir. Çankaya ilçesinde bulunan yedi farklı okuma-yazma kursundakialtısı söz konusu becerileri edinebilmiş, altısı edinememiş olan toplam on iki kadınınyaşam örüntüleri üzerinden yapılan bu değerlendirmede, ilk olarak kadınlar yaş, doğumyeri, ekonomik durum gibi sosyo-demografik özellikleri bağlamında tanıtılarakgruplandırılmış; ardından katılımcıların toplumdaki konumlarına dair önemli verilersunan bu özelliklerden ve kadınların anlatılarından yola çıkılarak, kadınların öğrenmefarklılıklarını yaratan biyografik arka plan örüntüleri incelenmiştir.Kadınların öğrenme düzeylerini, içinde bulundukları bağlam çerçevesindeanlamlandırmaya çalışan bu araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiş olup;elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir.Araştırmanın bulguları özetle şu şekildedir: Kısa bir süre de olsa örgün eğitimedevam etmiş olan kadınlar diğerlerine göre daha başarılıdır fakat eğer geçmişteki örgüneğitim deneyimi yetersizlik hissiyle eşleştirilmişse, bu eşleştirme bugünkü öğrenmedüzeyi üstünde negatif bir etkiye sahip olabilmektedir; yaş düştükçe okuma-yazmavbecerilerinin yükseldiği görülmüştür. Bu noktada, yaşa bağlı olarak güçlenenöğrenmeye dair yaşla ilişkilendirilen toplumsal tutumlar etkili olmaktadır; okumayazmabecerilerini edinme konusunda kentsel yaşamla daha sıkı ilişkiler içerisinde olankadınlar daha başarılıdır. Kentle daha sıkı bir ilişki kurmak, yazı ve yazılı kültüründüşünme ve bilme biçimlerinin hakim olduğu alanlarda daha fazla mesai harcamakanlamına gelebileceğinden, katılımcıların imgelemlerinde okuma-yazma ihtiyacını dahagörünür kılabilmektedir; ev içi emek bölüşümünde daha az sorumluluğu olan veöğrenmeleri konusunda yakın çevresince desteklenen kadınlar daha başarılı olabilmektedir.AbstractIlliteracy problem continues to be a chronic problem in national and global scale,especially for women. Literacy programs developed as a solution to this problem fail todevelop literacy skills of women, resulting in the reproduction of the illiteracy problem.Within this context, this study aims to analyze social dynamics that differentiatelearning levels of women who participate in literacy courses in Cankaya district ofAnkara. In the study, the discrepancy between women trainees’ levels of literacy skillsattainment and use of these skills in their daily lives in discussed in terms of theirbiographical background and social positions. The sample female group, consisting of 6women able to attain literacy skills and 6 women unable to attain these skills from theseven literacy courses in Çankaya district, is grouped in terms of socio-demographicalfactors like age, place of birth and economic conditions. Then the biographicalbackgrounds of women trainees that cause literacy skills development differences areanalyzed in terms of the narratives and backgrounds of women.Qualitative research methods are used in this study because of theircompatibility with the aim of analyzing the skills development levels of women traineesin relation to their social backgrounds. The data are analyzed by means of contentanalysis method.The findings of the study can be summarized as follows: Women who have beenin formal training even for a short time are more successful than others who have not,but if the past formal training experience is matched with a sense of inadequacy, thispairing may have a negative effect on the current level of learning; it is seen that theliteracy skills increased as the age decreased. At this point, age-related social attitudesviirelated to age-related learning are effective; women who are more closely related tourban life are more successful in acquiring literacy skills. Since building a tighterrelationship with the city can mean more work in areas where writing and writingcultures of the forms of thinking and knowing are dominated, it is possible to say thatthe need for literacy in the participants' imagery more visible, women who are lessresponsible for domestic labor and who are supported in their immediate surroundingsfor learning can be more successful.