Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SHAFIQULLAH SHAKIR
Danışman: ATAY AKDEVELİOĞLU
Özet:İkinci Dünya Savaşı ardından sömürgeciliğin hızla ortadan kalktığı sırada o dönem önemli sömürgeci konumda olan Büyük Britanya Hint Yarımadasından feragat etmiştir. Britanya'nın bu adımı uluslararası alanda da farklı açılardan önem arz ederken bırakılan topraklarda Pakistan ve Hindistan'ın iki ayrı devlet olarak kurulması ile Güney Asya için düzenin değişmesi anlamına gelmekteydi. Nitekim 1947'de Pakistan'ın kurulması ile Afganistan ülkesinin doğusunda eskisinden daha güçsüz bir komşu ülke ile karşı karşıya kalmış ve oluşan güç boşluğundan yararlanarak bu yeni devletin Peştun bölgeleri üzerine hak iddia etmeye başlamıştır. Mevcut sınırın değiştirilmesi fikri anlamına gelen ve Peştunistan Sorunu olarak bilinen bu konu Af-Pak ilişkilerini en az 1970lerin sonuna kadar gölgesinde bırakmıştır. 1970'ların sonuna doğru ise Sovyetler Birliğinin Afganistan İşgali ile bu sefer Pakistan'ın Afganistan iç işlerine müdahale etmesini sağlayacak cihat süreci ve Mücahidin grubu ortaya çıkmıştır. Bu Tarihten sonra Pakistan Afganistan'da kendisine yakın ve hatta bağlı bir hükümetin başa gelmesini kendi dış politika önceliği haline getirmiştir. Pakistan sözkonusu bu hedefinin gerçekleşmesi için ilk önce Mücahidin gruplarından kendisine en yakınını başat konuma getirmek istese de bu mümkün olmamış, ancak Taliban'ın 1994 yılından itibaren çıkışı ve kısa dönemde Afganistan topraklarının çoğunu istila etmesi ile ilk kez hedefine bu kadar yaklaşmış olmaktaydı. 2001 sonrasında Afganistan'da rejim ve yönetim değişikliği yaşanmış olsa da Pakistan Taliban destekçisi ve hamilik konumundan vaz geçmemiş ve böylece Af-Pak ilişkileri hasmane bir şekilde günümüze kadar bu minvalde devam etmiştir. After the World War II and in the era of rapid decolonization, The Great Britain decided to abandoned its most important colony: The İndian Peninsula. While being crucial at the international arena, Britain's departure from İndia meant the change of structure and order for South Asia with establishment of Pakistan and India as two separate states on these territories. In fact, Afghanistan, with the creation of Pakistan in 1947, faced with a new but weaker neighboring state in its eastern border and thus came forward with irredentist claim over Pashtun populated areas of the new state. This issue which encompassed the idea of changing the existing border and known as the Issue of Pashtunistan has left Af-Pak relation under its shadow at least until late 1970s. However, towards the end of 1970s, with the invasion of Afghanistan by the Soviet Union and emergence of Mujahidin, this time Pakistan would be enabled to intervene in Afghanistan Affairs. Henceforth, Pakistan embraced the idea of establishing a friendly and client government in Afghanistan as its foreign policy priority. Although Pakistan tried to embolden one of the closest Jihadi parties in the first years after the end of soviet envision; she could only come as closest to her goal by Taliban's emergence at around 1994 and their success in control of most of the territory of Afghanistan within a few years. Although there has been a change in the regime and government in Afghanistan after 2001, the fact that Pakistan continued its policy of patronage over Taliban and as a result the Af-Pak Relations continued to be hostile to this day.