Çankırı kenti açık ve yeşil alan varlığı içinde tarihi kent merkezinin kentsel peyzaj tasarımı açısından değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NAZAN KUTER

Danışman: ELMAS ERDOĞAN

Özet:

Çağın en çarpıcı sosyal ve ekonomik olaylarından biri kuşkusuz, sanayileşmeye paralel olarak gelişen hızlı kentleşmedir. Sanayileşme kentlerde bir yandan, toplumsal ve ekonomik gelişme hızının artmasına yardımcı olurken, diğer yandan mekan tüketici bir rol oynamaktadır. Kentleşme açısından sanayileşme, teknolojik gelişme ve yeni toplumsal örgütlenmeler ve daha iyi yaşam koşulları sağlamış, ancak bu gelişmeler doğal ve tarihi çevrenin de bozulmasına yol açmıştır. Tarihi ve kültürel değerler açısından zengin yerleşmelere sahip Türkiye’de her geçen gün artan nüfus ve ekonomik aktiviteler, kentsel gelişmeyi ve arazi kullanım değerlerini etkilemekte, bu da giderek tarihi kentlerin sosyo-kültürel ve fiziksel yapısını değiştirmektedir. Bu araştırmanın amacı; tarihi kent merkezlerinin, çevrelerindeki açık ve yeşil alanlarla birlikte korunarak kültürel sürekliliğinin sağlanması ve çağdaş yaşam koşullarıyla entegrasyonunun sağlanarak yaşanabilir mekanlar olarak gelecek kuşaklara aktarılması ve kentsel peyzaj tasarımının öneminin Çankırı Tarihi Kent Merkezi örneğinde ortaya konmasıdır. Bu kapsamda, tarihi çevre koruma, kentsel peyzaj tasarımı, açık ve yeşil alan kavramları ile tarihi kent merkezlerinin tarihi ve mekansal gelişim süreçlerine değinilerek, araştırma alanı olan Çankırı tarihi kent merkezinde gerçekleştirilen arazi etüt çalışmaları ve anket uygulamaları sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda kent merkezinde yer alan doğal ve kültürel değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması için öneriler geliştirilmiştir. Ayrıca, gerek Çankırı kenti için gerekse benzer araştırmalara veri tabanı oluşturmak amacı ile kentsel sit alanını kapsayan halihazır haritaların sayısallaştırılarak bilgisayar ortamına aktarılma işlemleri ile öznitelik bilgileri ve konumsal veriler ilişkilendirilerek sorgulamaya hazır hale getirilmiştir.