Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLDEN SARIKOÇ BİLİR
Danışman: Berna Aslan
Özet:
Araştırmanın amacı dokuzuncu sınıf öğrencilerinin iş birliğine dayalı problem çözme becerilerine yönelik ihtiyacı belirlemek, bu ihtiyaca yönelik öğretim programını hazırlamak, uygulamak ve öğrencilere katkısını belirmektir. İş birliğine dayalı problem çözme becerisi karmaşık problemleri sözlü ve yazlı iletişim kurarak iş birliği içinde çözmeyi ifade eder. Bu becerinin gelişimi için öğrencilerin etkileşim içinde olmaları, anlaşmazlıkları yönetmeleri, birlikte çalışmaları ve görüş birliğine varmalarını sağlayacak eğitim ortamlarının oluşturulması gereklidir. AR-GE (Araştırma- Geliştirme) çalışması olarak kurgulanan araştırmada, öğrencilerin ihtiyacını belirlemek için farklı okullarda dokuzuncu sınıfa devam eden on öğrenci ile odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde maksimum çeşitlilik örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında belirlenen eğitim ihtiyacı doğrultusunda program tasarısı hazırlanmıştır. Program geliştirmede tümevarımsal bir yaklaşım yapısına sahip Taba modeli kullanılmıştır. Uzman değerlendirmesi yapılarak öğretim programının uygunluğu ve birbiri ile tutarlılığı incelenmiştir. Son aşamada ise öğretim programı ikinci çalışma grubuna uygulanmıştır. İkinci çalışma grubunun belirlenmesinde kolay durum örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Öğretim programının uygulanması ile iş birliğine dayalı problem çözme becerisin programının öğrencilere katkısı araştırılmıştır. İhtiyaç analizi sonucunda öğrencilerin iletişim ve etkileşim içinde olma, grup çalışmaları yapma, çalışmalar sırasında düzeni koruma, görev dağılımı yapma ve çalışmayı değerlendirmeye ihtiyaçları olduğu tespit edilmiştir. İhtiyaç analizi sonuçlarına göre hazırlanan öğretim programı uzman değerlendirmesine sunulmuştur. Uzman değerlendirmesi sonucunda öğretim programının boyutlarının uygun ve tutarlı olduğu anlaşılmıştır. Araştırma kapsamında geliştirilen "İş Birliğine Dayalı Problem Çözme Öğretim Programı" dokuzuncu sınıfa devam eden 39 öğrenciye uygulanmıştır. Öğrenciler görev paylaşımına uygun şekilde çalıştıklarını, fikirlerini arkadaşları ile paylaştıklarını, problemi analiz edip çözüm ürettiklerini, ortak karara uygun çalıştıklarını, arkadaşlarının çalışmaya katkısını izlediklerini belirtmişlerdir. Öğrencilerin çalışmalar sırasında birbirlerine önerilerde bulundukları, anlaşmazlıklar yaşandığında tartışarak sorunu çözmeye çalıştıkları ve ortak karara uygun çalıştıkları gözlemlenmiş ve öğretim programı sonunda öğrencilerin iş birliğine dayalı problem çözme becerilerinin olumlu yönde geliştiği gözlemlenmiştir.