Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEMA ERYÜCEL
Danışman: ÖZNUR ÖZDOĞAN
Özet:Bu tezin konusu yaşam olayları ile başa çıkma süreci ile dini başa çıkmanın ilişkisidir. Dini başa çıkmanın yaşam olayları ile başa çıkma sürecinde çok farklı sonuçlar ortaya çıkardığı düşünülmüştür. İlgili yazın incelendiğinde dini başa çıkmanın kriz yönetiminde hem çok sık kullanılan hem de seküler başa çıkma yöntemlerinde benzersiz sonuçlar ortaya çıkardığı tespit edilmiştir. Bu nedenle dini başa çıkmanın başa çıkma sürecinde nasıl bir işlevi olduğu merak edilmiştir. Literatürden hareket ile dini başa çıkma çok bileşenli bir kavram olduğu genel bir ölçüm almak yerine daha derin bir çalışma yapılması gerektiği düşünülerek nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmacı tarafından oluşturulan sorular ilgili akedemisyenler ile paylaşılarak araştırma sorularına karar verilmiştir. Katılımcılar 25-65 yaş arasında 60 gönüllüden oluşmaktadır. Görüşmeler katılımcılar ile önceden karar verilen yerlerde yapılmıştır. Görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedildikten sonra araştırmacı tarafından yazıya geçirilmiş ve bilgisayar destekli nitel veri analizi programı MAXQDA 11 de kodlama işlemleri ve analizleri yapılmıştır. Kodlama işlemleri önce açık kod, sonra eksen kod ve seçici kod olarak tekrar tekrar kodlanmış ve güvenilirliği sağlayabilmek amacı ile bir araştırmacı tarafından daha kodlama işlemleri tekrarlanmıştır ve ortak kodlara ulaşılıncaya kadar kodlama işlemlerine devam edilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde dini başa çıkmanın olumlu ve olumsuz formlarının birbirlerinden çok farklı sonuçlar ortaya çıkardığı görülmüştür. Olumlu-olumsuz dini başa çıkmada Tanrı imgesinin, yaşanılan olayları ceza veya öğrenme olarak değerlendirmenin, olayı kabul edip edememenin, sosyal desteğe açık olma ile kapalı olmanın ve insanlardan memnuniyetin belirleyici olduğu görülmüştür. Ayrıca yukarıdaki ayırt edici maddelere göre yaşam memnuniyeti ve yaşam olayının bireyi olumlu-olumsuz değiştirmesi, farkındalığın artması-olmaması arasında da ilişkili olduğu görülmüştür. Yine yaşam olayının ne olduğundan çok bireylerin olaya bakış açılarının da kriz yönetiminde son derece belirleyici olduğu ortaya çıkmış ve olumsuz dini başa çıkmanın çözüm süreci üzerinde etkisiz ve olumsuz sonuçlar verdiği görülmüştür. Abstract The subject of this thesis is the relationship between life events, the coping process, and religious coping. The hypothesis that religious coping produced significant results in life events and the coping process is not a new one. Previous studies have shown both that religious coping is frequently used in crisis management and that it produces incomparably better results than non-religious coping methods. The specific focus of this study was to identify the particular function of religious coping in the coping process. Based on the existing literature on the subject, religious coping was treated as a multifaceted phenomenon. Rather than adopting a general measurement, it was deemed necessary to delve more deeply into the subject. The methodology thus chosen for use in this study was that of quantitative analysis. Questions were developed by the researcher, shared with scholars in pertinent fields, and the research questions were finalized. 60 volunteers between the ages of 25 and 65 participated in this study. Interviews were carried out with the participants at locations that had been previously decided upon. Interviews were recorded and subsequently transcribed by the researcher. The computer-assisted qualitative analysis program MAXQDA 11 was then used to carry out coding and analysis. The data were first encoded using open code, then selective code, and then the process was repeated using axial code. In order to assure reliability, another researcher repeated the coding process and this process was repeated by both sides until a shared set of codes were produced. An analysis of the findings of this study indicates that positive and negative forms of religious coping produced significantly different results. In positive and negative religious coping one’s image of God, one’s perception of an experience as a punishment or as a learning experience, and one’s openness to help from other people or the lack thereof, and the degree to which one was happy with one’s fellows were all found to be determinative factors. These factors were also found to relate to the degree to which one was pleased with one’s life, the effect of life events in positively or negatively affecting the individual, and the increase in or lack of one’s awareness. The perspective from which life events were viewed was found to be of the utmost significance in crisis management, more so than the nature of the life events themselves. Negative religious coping was also found to produce insignificant or even negative effects in the resolution process.