Farklı cinsel yönelimli bireylerin algılanan anne-baba kabul-reddi ile kimlik duygusu kazanımları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE YALÇIN ARMAĞAN

Danışman: TÜLİN ŞENER KILINÇ

Özet:

Bu araştırmanın amacı beliren yetişkinlik dönemindeki farklı cinsel yönelimli bireylerin algıladıkları anne-baba kabul-reddi ile kimlik duygusu kazanımları arasında ilişki olup olmadığını karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Betimsel tarama modelinde ilişkisel tarama yöntemiyle yapılan çalışmanın araştırma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Ankara'da üniversite öğrenimine devam eden 80 eşcinsel (gey ve lezbiyen) 80 heteroseksüel olmak üzere 18-25 yaşları arasında 160 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında veriler, Kişisel bilgi formu, Kimlik duygusu ölçeği, Yetişkin ebeveyn kabul-red ölçeği aracılığı ile toplanmış, SPSS 21 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizlerde kimlik duygusu kazanımı ve yaş arasındaki ilişkinin incelenmesi için tek yönlü varyans analizi analizi, kimlik duygusu kazanımı ve cinsel yönelim arasındaki farkın incelenmesi için bağımlı örneklem t-testi uygulanmıştır. Kimlik duygusu kazanımı ile anne eğitim durumu ve baba eğitim durumu arasındaki farkların incelenmesi için tek yönlü varyans analizi, kimlik duygusu kazanımı ile anne kabul-reddi ve baba kabul-reddi arasındaki ilişkilerin incelenmesi için aşamalı regresyon analizi yapılmıştır. Analizlerin dördüncü bölümünde ise, cinsel yönelim ile algılanan anne kabul-reddi ve algılanan baba kabul-reddi arasındaki ilişkilerin incelemesi için bağımlı örneklem t-test analizi uygulanmıştır. Sonuç olarak beliren yetişkinlik dönemindeki heteroseksüel bireylerin kimlik duygusu kazanımının, eşcinsel bireylere göre anlamlı bir şekilde daha olumlu olduğu bulunmuştur. Ayrıca eşcinsel bireylerin algıladıkları anne ve baba reddinin, heteroseksüel bireylere göre anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. Heteroseksüel bireyler anne ve babadan daha fazla sıcaklık ve kabul görmektedirler. Çocuğun cinsel yönelimin, anne veya babanın çocuğa karşı olan tutumları üzerinde etkili olduğu da araştırma sonuçlarındandır. Anahtar Sözcükler: Beliren Yetişkinlik, Cinsel Yönelim, Kimlik Duygusu Kazanımı, Anne-Baba Kabul-Red. The aim of this study is to determine comperatively whether there is a relationship between perceived parental acceptance-rejection and identity formation among individuals who have different sexual orientations in the emerging adulthood. The sample of the study, which was conducted with the relational screening method with the descriptive survey model, consists of 180 university students between the ages of 18-25, including 90 homosexuals and 90 heterosexuals who were attending university in Ankara in the 2018-2019 academic year. Data were collected by Personal Information Form, Identity Formation Scale, Adult Parental Acceptance Rejection Scale and analyzed via IBM SPSS Statistics 21.0. Oneway ANOVA analysis was performed to examine the relationship between identity formation and age, and dependent sample t- test was used to examine the differences between identity formation and sexual orientation. One-way analysis of variance was performed to examine the differences between identity formation and educational status of mother and father; whereas stepwise regression analysis was conducted to examine the relationship between identity formation and maternal acceptance-rejection and paternal acceptance-rejection. In the last part of the analysis, dependent sample t-test analysis was performed to examine the differences between sexual orientation and perceived maternal acceptance-rejection and perceived paternal acceptance-rejection. As a result, it was found that identity formation of heterosexual individuals in emerging adulthood was significantly more positive than homosexual individuals. In addition, the perceived parental rejection of homosexual individuals was found to be significantly higher than heterosexual individuals. Heterosexual individuals receive more warmth and acceptance from their parents. It was also found that sexual orientation of the child had an effect on parental attitudes towards the child. Key Words: Emerging adulthood, Sexual orientation, Identity formation, Parental acceptance and rejection.