Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Uğur Erdem DOKUZ
Danışman: MEHMET ÇELİK
Özet:Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilimdalı bünyesinde yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışmada Kayseri il merkezinin batısında, Himmetdede kasabası sınırları içerisindeki Bayramhacılı, Tekgöz ve Çiftgöz sıcak ve mineralli su kaynaklarının hidrokimyasal özellikleri incelenmiştir. İnceleme alanındaki mermerler ve siyenitlerin üst kuşakları yoğun tektonizma etkisi altında kazandıkları çatlaklı yapı ve süreksizlikler nedeniyle Bayramhacılı sıcak ve mineralli kaynaklarının rezervuarını oluştururlar. Tekgöz ve Çiftgöz sıcak kaynaklarının rezervuar kayacını mermerler ve bazaltlar oluşturmaktadır. Bölgede yoğun olarak etkinliği gözlenen volkanizmanın gölsel kireçtaşı ardalanmalı, piroklastik ürünleri sıcak sular için geçirimsiz tavanı oluşturmaktadır. Meteorik kökenli oldukları belirlenen suların ısınmasının ise jeotermal gradyanın yanı sıra, Miyosen’den günümüze kadar etkinliği gözlenen volkanizmayı besleyen, henüz soğumasını tamamlamamış olabileceği düşünülen mağma haznesi vasıtasıyla gerçekleşmektedir. Hidrokimyasal incelemede, Bayramhacılı sıcak ve mineralli kaynakların Ca-Na-HCO3 tipinde, Tekgöz ve Çiftgöz sıcak kaynaklarının ise Ca-Mg-HCO3 su tipinde oldukları belirlenmiştir. Sıcak ve / veya mineralli su kaynaklarında yapılan jeotermometre hesaplamaları ile suların rezervuar sıcaklıkları en fazla 85ºC bulunmuştur. Hidrokimyasal ve izotopik özellikler Bayramhacılı sıcak ve mineralli kaynaklarının Tekgöz ve Çiftgöz sıcak kaynaklarına göre daha derin dolaşımlı olduklarını ve su-kayaç etkileşiminin bu kaynaklarda daha baskın olduklarını göstermektedir. Bazalt ve siyenitik kayaçların petrografik özellikleri bu kayaçların sıcak sularla etkileşim halinde oldukları, yoğun şekilde killeşme, serisitleşme, iddingsitleşme türü ayrışmalar, süreksizliklerinde demir boyamaları ve karbonat çökelleri izlenmektedir. Kayaçların kimyasal analiz sonuçları, hidrotermal ayrışmaya bağlı olarak değerlendirildiğinde bu kayaçların ayrışmayla birlikte Fe2O3, K2O, P2O5, Na2O ve SiO2 bakımından tüketildikleri belirlenmiştir.