Esnek insülin tedavisi alan tip 1A diyabetes mellituslu çocuk ve adolesanlarda 2 yıllık izlem sonuçları: Kalite göstergeçlerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PELİN ÇELİK

Danışman: MERİH BERBEROĞLU

Özet:

Amaç: Esnek insülin tedavisi alan hastalarda 2 yıllık izlem sonuçlarının değerlendirilmesi ve ortalama HbA1c'si ?%7,5 ve >%7,5 olan 2 grubun karşılaştırılarak, iyi izlem kriterlerinin belirlenmesiGereç ve Yöntem: 1999-2010 yılları arasında AÜTF Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Endokrinoloji Bilim Dalı' nda tip 1a diyabet tanısı alan ve en az 2 yıl süreyle esnek insülin tedavisi kullanan 39 olgunun dosyaları retrospektif olarak incelendi. 2 yıllık izlem süresinde ortalama HbA1c düzeyleri >%7,5 olan olgular Grup 1 (kötü kontrol grubu), ? %7,5 olan olgular ise Grup 2 (iyi kontrol grubu) olarak tanımlandı, gruplar esnek insülin tedavisinin başlangıcında, tedavinin 1. ve 2. yılında karşılaştırıldı ve her olgunun 2 yıllık seyri değerlendirildi.Bulgular: Başlangıçta sadece 3 hastada iyi kontrol özellikleri var iken; esnek insülin tedavisinin 1. yılı sonunda hem grup 1, hem de grup 2' de HbA1c düzeyinde bariz bir düşme saptandı. Aynı olguların 2 yıllık izlemleri değerlendirildiğinde grup 2' nin tedavinin 2. yılında da iyi kontrollerini büyük oranda sürdürdükleri, ancak kötü kontrollü grup 1`de HbA1c düzeyinin arttığı saptandı. Tedavinin 1. ve 2. yılı tek tek değerlendirildiğinde; 1. yılda olguların %53,8' inde HbA1c düzeyleri hedef değer olan %7,5 in altında iken, 2. yılda ise olguların sadece %33'ünde HbA1c düzeyleri hedef değerin altındaydı.Grup 1 ve grup 2 arasında cinsiyet açısından fark saptanmadı. Grup 2 `deki olgular, grup 1 'e göre daha büyük yaşta tanı alan ve adolesan yaş grubunda hastalardı. Grup 2` deki olguların başlangıç HbA1c düzeyleri daha yüksekti ve çoğu (%75'i) esnek insülin tedavi rejimi tanıda başlanan hastalardı. Bu olguların boya göre tartı yüzdeleri (%VKİ) 1. yılda başlangıca göre anlamlı artış göstermekle beraber idealdi, şişman ya da zayıf değillerdi. Her 2 gruptaki olgular da genetiği içinde120büyüyen ve yıllık uzamaları normal olan olgulardı. Esnek tedavi başlangıcında, her 2 grubun yaşları ve puberte evreleri benzerken; 2 yıllık izlem sonunda iyi kontrollü grup 2'deki olguların pubertelerinin daha ileri evrede olduğu, %56'sının puberteyi tamamladığı görüldü. Grup 1' deki olguların ortalama insülin dozu (Ü/kg/gün) izlem boyunca artarken grup 2' deki olgularda izlemin 1. yılında azaldığı, 2. yılında ise arttığı görüldü. Grup 2' deki hastalar grup 1' den farklı olarak sağlıklı yaşam tarzını benimsemiş, diyetine uyan, karbonhidrat sayımı yapan ve daha az hızlı beslenme (fast food) tüketen hastalardı.2 yıllık izlemde grup 1' de 4 ciddi hipoglisemi, 5 DKA atağı gözlenirken; iyi kontrollü grup 2' de 2 ciddi hipoglisemi atağı gelişti, hiç DKA atağı görülmedi. Mikrovasküler komplikasyon gelişen 10 olgunun, 7' si grup 1 de, geri kalanı iyi kontrollü grup 2 `deydi. 7 (%17,9) olguda sadece nöropati, 2 (%5) olguda sadece mikroalbüminüri, 1 (%2,5) olguda ise nöropati ve mikroalbüminüri birlikteliği saptandı. Retinopati gelişen olgu yoktu. Mikrovasküler komplikasyon gelişimi diyabet süresi ile ilişkili bulundu. Çalışmamızda tüm olguların %15,3' ünde (n=6) dislipidemi (4 hasta grup 1' de, 2 hasta grup 2' de), %23,1 `inde (n=9) artropati (7 hasta grup 1' de, 2 hasta grup 2' de) saptandı.Sonuç: Esnek insülin tedavisi alan olguların 2 yıllık takip sonuçlarını değerlendirdiğimiz tez çalışmamızda iyi kontrolü sürdüren olguların etkili karbonhidrat sayımı yapabilen, beslenme uyumu daha iyi olan, sağlıklı yaşam tarzını benimsemiş, pubertal yaşta, daha büyük olgular olduğu görüldü. Esnek insülin tedavisinin %VKİ' inde anormal artış yapmadan glisemik kontrolü düzelttiği, HbA1c düzeyini %7,5' in altına düşürdüğü ve dolayısıyla metabolik komplikasyonları iyileştirdiği saptandı. Ancak akut komplikasyonlara etkisi için hasta sayısının daha fazla olduğu çalışmalara ihtiyaç vardır.AbstractObjective: The aim of the study is to evaluate the two year outcomes of patients who were treated with flexible insulin therapy, and compare the groups according to HbA1c threshold 7,5%, and determine good follow-up criteria.Material and Methods: Hospital records of 39 type 1a diabetes patients who were treated with flexible insulin therapy for at least 2 years in Pediatric Endocrinology Unit of Ankara University between 1996 and 2010 were evaluated. Patients were grouped into two groups according to mean HbA1c in two years. Group 1 (bad control group) and Group 2 (good control group) had mean HbA1c levels as >7,5% and ?7,5%. Groups were compared at the beginning and after first and second year of flexible insulin therapy. All patients? individual course were evaluated after two years.Results: Only 3 of patients had good control properties at the beginning of study. HbA1c levels were significantly decreased both in group 1 and 2 after 1 year treatment. At the end of second year, group 2 had good control properties mostly whereas group 1 had increased levels of HbA1c. Patients with HbA1c level ?7,5% at first and second year were 53,8% and 33% of study group, respectively.There was no gender difference between groups. Patients in group 2 were diagnosed older and in adolescent age than group 1. Group 2 had higher HbA1c levels at diagnosis and flexible insulin therapy was started to 75% of patients in group 2 at the diagnosis of type 1a diabetes. Although these patients had increased mean relative weight for height (%) after 1 year treatment, they had ideal weight not fat or weak weight. All patients growed compatible with their genetic potential and their lengthen rate were in normal ranges. Group 1 and 2 had similar ages and puberty phases at the beginning of flexible insulin therapy whereas after 2 year122therapy, patients in group 2 had more advanced puberty phases and 56%of group 2 finished puberty. Mean insulin dose (unit/kg/day) of group 1 increased in follow-up. Mean insulin dose of group 2 decreased in first year and increased in second year. Patients in group 2 were more adapted healty life style, fit in diet, carbonhydrate counter and lesser fast food eater than patients in group 1.Group 1 had 4 serious hypoglycemia and 5 diabetic ketoacidosis, and group 2 had 2 serious hypoglycemia and no diabetic ketoacidosis event. Ten patients (7 in group 1 and 3 in group 2) had microvascular complications. Neuropathy and microalbuminuria were diagnosed in 7 (17.9%) and 2 (5%) patients and 1 (2.5%) patient had neuropathy and microalbuminuria. No patient had retinopathy. Microvascular complication development risk was associated with duration of diabetes. Dyslipidemia and artropathy were diagnosed in 6 (15.3%, 4 patients in group 1 and 2 patients in group 2) and 9 (23.1%, 7 patients in group 1 and 2 patients in group 2) patients, respectively.Conclusion: In this thesis study we evaluated the 2 years outcomes of patients treated with flexible insulin therapy and found that patients with good control were effective carbonhydrate counter, fit in diet, adapted healty life style, at pubertal age and older than bad control group. Flexible insulin therapy was found to fix glycemic control without anormal mean relative weight for height increase, reduce HbA1c under 7,5% and enhance metabolic control results. Further studies are needed to evaluate effects on acute complications.