Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HALİSE KADER ZENGİN
Danışman: CEMAL TOSUN
Özet:Çesitli ülkelerden gelen insanlar vasıtasıyla Almanya'da kültürel ve dinî çesitlilik artmıstır. Dinî cemaatler anayasanın ve eyalet yasalarının taleplerini yerine getirdiklerinde kendi dinlerini egitim ve ögretim hakkına sahip olmaktadır. Bu hak anayasanın 7/3. maddesinde belirtilmistir. Eyalet yetkilileri ve dinî cemaatler gençlere dinlerini ögretmek maksadıyla farklı çözüm önerileri gelistirdiklerinden slam din ögretimi modelleri de çok çesitlenmektedir. Almanya'da Bavyera Eyaleti üç farklı slam din ögretimi modelinin uygulanması bakımından önem arz etmektedir. Arastırmanın problemini ?Bavyera eyaleti örneginde Federal Almanya kamu okullarında slam din ögretimi model arayıs ve denemelerini, veli ögrenci ve ögretmenleri kapsayan alan arastırmasıyla betimlemek ve degerlendirmek? olusturmaktadır. Belirlenen üç okulda ders gözlemleri ve dersleri gözlemlenen ögretmenlerle, istekli olan her bir sınıf kademsinden (1.-4. sınıf) bir ögrenci ve veli ile görüsmeler yapılmıstır. Elde edilen bulgular durum incelemesi yolu ve Bohnsack yaklasımıyla analiz edilmistir. Sonuçta ders programlarının gelistirilme süreçlerinin birbirinden farklı oldugu ve programların niteliklerinin yaklasıma göre degistigi saptanmıstır. Genel olarak ögrenci ders kitapları ve materyalleri konusunda çalısmalara ihtiyaç oldugu ortaya çıkmıstır. Bir model hariç diger modellerde dersi veren ögretmenlerin din dersi ögretmeni olmaması velileri bu yönde beklenti içerisinde olmaya sevk etmistir. Velilerin model tercihlerinde dilin önemli bir faktör oldugu çıkarılmıstır. Veliler modelin yaklasımına bakmaksızın dinin uygulamaya yönelik ögretiminin yapılmasını istemektedir. Türkçe Din Bilgisi Dersinde daha çok yazma ve okuma etkinlikleri yer alırken Almanca Din Bilgisi Dersinde çalısma yaprakları ile çalısma ve slam Dersinde dinin uygulamaya yönelik kısmının ögretimi agırlıklı olarak yapılmaktadır.Abstract Mit der Einwanderung von Menschen aus verschiedenen Ländern nach Deutschland wuchs die kulturelle und religiöse Vielfalt in Deutschland. Gemeinden haben das Recht, ihre Religion zu lernen und zu lehren, wenn sie die verfassungs- und landesrechtlichen Voraussetzungen erfüllen. Da die Gemeinden in den Bundesländern verschiedene Lösungsvorschläge einbringen, variieren die Modelle islamischen Religionsunterrichtes. Insbesondere kommt in diesem Kontext dem Land Bayern eine besondere Stellung zu, da hier die Möglichkeit besteht drei verschiedene Modelle zu untersuchen. In diesem Rahmen wird das Problem dieser Arbeit wie folgt gestellt: ?Die Untersuchung und Bewertung verschiedener Modelle islamischen Religionsunterrichtes an öffentlichen Schulen des Bayerns durch die Ansicht und Erwartungenshaltung der Schüler, Lehrer und Eltern.? Als Untersuchungs Methode habe ich, Literaturrecherche und empirische Methode gewählt. Zur meiner Ziel zu erreichen habe ich Unterrichts Hospitationen (die Klassen 1- 4.) und Lehrer-, Schüler, Elterninterviews geführt. Nach der Datenerhebung sind die Daten transkriebiert und nach Bohnsack (Fallbeschreibung) analysiert. Die allgemeine Ergebnisse: Die Lehrprogramme und ihrer theoretischen Grundlagen unterscheidet sich nach die Modelle. Brauchbar sind für den Religionsunterricht Schulbücher und Medien. Die Eltern erwarten, dass die Lehrer Fachlehrer sei. Es ist herausgestellt, dass die Sprache des Unterrichts Einfluss hat. Die Eltern möchten, dass ihrer Kinder durch die religiöse Erfahrungen lernen. Als Lehrmethode abschreiben und vom Buch lesen kommt oft vor an der Religiöse Unterweisung auf Türkisch. Mit der Arbeitsblätter wird an der Religiöse Unterweisung auf Deutsch gearbeitet und im slam Unterricht wird oft Gebet geübt.