Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEFİKA MUTLU
Danışman: CEMAL TOSUN
Özet:Bu araştırmanın amacı, Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Kur'an kurslarında görev yapan öğreticilerin, mesleki etik ilkelerini öğretici görüşlerinden hareketle derinlemesine açıklayarak belirlemek ve öğreticilerin bu ilkeleri benimseme ve meslektaşlarının bu ilkelere uyma durumuna ilişkin görüşlerini incelemektir. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden keşfedici sıralı karma deseni ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, maksimum çeşitlilik örnekleme ile belirlenen Ankara ilinde görev yapan 10 Kur'an kursu öğreticisi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Ankara ili merkez ilçelerinde görev yapan 858 Kur'an Kursu öğreticisi oluşturmaktadır. Araştırmada nitel veriler Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu ile elde edilmiştir. Araştırmanın nicel verileri kişisel bilgi formu ve araştırmanın nitel verileri doğrultusunda araştırmacı tarafından geliştirilen Mesleki Etik İlkeler Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın nitel verileri NVivo 10 programında hem betimsel hem de içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmanın nicel verileri IBM SPSS programında analiz edilmiştir. Nicel veri analizinde yüzde, frekans, aritmetik ortalama gibi betimsel istatistik teknikleri ile t-Testi, ANOVA gibi çıkarımsal istatistik teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın nitel analizine göre Kur'an kursu öğreticilerinin mesleki etik ilkelere ilişkin görüşleri öğrenciye, meslektaşlara, kurs ve yönetime, mesleğe, veliye ve topluma yönelik olmak üzere altı tema olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel verilerden elde edilen bulguların, nicel verilerle uyumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kur'an kursu öğreticilerinin mesleki etik ilkeleri benimseme durumuna ilişkin görüşleri, meslektaşlarının bu ilkelere uyma durumuna ilişkin görüşlerine göre daha olumlu olduğu tespit edilmiştir. Mesleki Etik İlkeler Ölçeğinden alınan puanlara göre Kur'an kursu öğreticilerinin mesleki etik ilkeleri benimseme durumuna ilişkin görüşleri görev durumu ve görev yapılan kurs türüne göre anlamlı olarak farklılaşmıştır. Öğreticilerin, meslektaşlarının mesleki etik ilkelere uyma durumuna ilişkin görüşleri cinsiyet, görev, hafızlık ve öğrenim durumu ile görev yapılan kurs türüne göre anlamlı olarak farklı olduğu tespit edilmiştir. The aim of this study is to determine the opinions of the Qur'anic course instructors working in Qur'an courses in the frame of the Presidency of Religious Affairs by explainig in dept and to examine the opinions of the instructors about adoption of these principles and status of their colleagues' compliance. The research was carried out exploratory sequential mixed method design among mixed research methods. The participants of this research consisting of ten Qur'anic course instructors in Ankara determined by maximum diversity sampling. The sample of the study consists of 858 instructors working in the central districts of Ankara. Semi-structured interview form have been used as qualitative data collection tool in the research. The quantitative data of the research were collected with the personal information form and Professional Ethics Princeples Scale utilized by the researcher in accordance the qualitative data of the research. The data of the qualitative of this research has been analyzed with both descriptive and content analysis by NVivo 10. Quantitative data of the study were analyzed in IBM SPSS program. In quantitative data analysis descriptive and inferential statistical techniques were used such as percentage, frequency, arithmetic mean, t-Test and ANOVA. According to the qualitative analysis of the research, the opinions of Qur'an course instructors on professional ethical principles is defined six themes for students, colleagues, course and management, profession, parent and community. In the study, the findings obtained from the qualitative data were found to be compatible with the findings obtained from quantitative data. The opinions of the Qur'an course instructors on their adoption of professional ethics principles were found to be higher than about their colleagues' on the status of compliance with these principles. According to the scores obtained from the Professional Ethical Principles Scale, the opinions of the Qur'an course instructors on their adoption of professional ethics principles differed significantly according to the status of the task and type of the course. The opinions of the Qur'an course instructors about their colleagues' on the status of compliance with professional ethics principles found significantly different according to gender, the status of the task, hifz, educational status and the type of the course.