Irak'ın sürekli olağanüstü hal rejimi içinde Kürtler

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DOĞUŞ BEYAZTAŞ

Danışman: FİLİZ ZABCI

Özet:

Irak Kürt ulusal hareketini oluşturan ve dönüştüren dinamikleri kavrama amacı taşıyan mevcut teze göre; katliamlar, darbeler, ayaklanmalar, kimyasal silahlar, zorunlu iskân uygulamaları, Arabizasyon ve benzeri olguların ürünü olarak şekillenen Irak'ın sürekli olağanüstü hal rejimi, Kürtleri, ulusal hareket içinde örgütlenme yönünde koşullamıştır. Arapların egemen, Kürtlerin "istisna" oldukları anti-Kürt sözleşme üzerinden organize edilen siyasal düzen, 1960'tan sonra kitleselleşmeye başlayan ulusal hareketin rahmi olmuştur. Kürtler, kendilerine dayatılan istisna hali içinde bir kopuş yaratarak özne haline gelmiştir. 1960'lar boyunca Irak'ın kurumsal yapısının tamamen yok olması, ulusal hareketin kitleselleşmesine zemin hazırlamıştır.Anti-Kürt sözleşmenin yürürlükten kalkmak zorunda kalktığı Enfal Harekâtı, Halepçe Katliamı ve BM'nin Körfez Savaşı'ndan sonra 36. paralelin kuzeyini uçuşa yasak bölge ilan edilmesi ile elde edilen fiili özerklik koşullarında ise, Kürtlerin tamamını içine alan ulusal tahayyülden Irak sınırları içindeki Kürtleri esas alan ulusal tahayyüle geçilmiştir. Bu tarihten sonra, diğer Kürt ulusal hareketleri ile arasına fark koyan Kürdistan Bölgesel Yönetimi, anti-Kürt sözleşmeden aktarılan bir siyasi anlayışa sahip olduğundan; egemen olma mücadelesi içinde kendi "istisna" uzamlarını arayan öznelerin dahil olduğu bir belirsizlik mıntıkasına sıkışmıştır.AbstractThis dissertation aims to comprehend the dynamics of the development of the Iraqi/Kurdish national movement. Iraq's state of emergency regime formed as a result of massacres, military coups, uprisings, chemical weapons, compulsory evictions, Arabization etc., directing the Kurds to be organized within the national movement. The state of exception of Kurds which was contained by anti-Kurdish contract, forced the Kurds to suspend their inner conflicts and produce a massfied national movement. The formation of massfication proceeded until the obligation of suspending Anti-Kurdish contract. The Kurds were becoming a subject when Iraq's foundation was collapsing during the 1960's.Anti-Kurdish contract was suspended in the process of the Enfal Military Action, the Halabja Massacre and de facto condition of autonomy. With this disengagement the Kurd collobarators workıng with the Saddam Government began to move with the Kurdistan Front. The no-fly zone region imposed by the United Nations, ın the aftermath of the Enfal and Halabja massacres, fostered a new nationalist sentiment and space for a specifically Iraqi-Kurdish movement. Suitable with impression of anti-Kurdish contract in which Kurdish Regional Government was formed, it claimed its difference with other national Kurdish movements is squeezed into an uncertainty region where the actors are searching their own space of exceptions in a struggle of sovereignty.