Afganistan'da Sovyet işgali ve ulema


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ABADULLAH ULFET

Danışman: SEYFETTİN ERŞAHİN

Özet:

Sol eğilimli Demokratik Parti 27.04.1978'de Cumhurbaşkanı Davut Han'ı devirerek iktidara geldi. Bu devrim sonrası demokratların getirmeye çalıştığı toprak reformu ve medeni Aile Hukuku ile ilgi ( nişan, düğün, başlık parası vs…) reformlar ulema ve kanaat önderlerinin tepkisine neden oldu. Bu tepki sonucunda ulema ve kanaat önderleri Demokratik hükümetin baskısına maruz kalınca Pakistan'a kaçmak zorunda kaldı. Pakistan hükümeti kendilerine sığınan ulema ve kanaat önderlerine pek çok imkân sağladı. Bunun yanı sıra Pakistan, Demokratik hükümete muhalif olan gruplardan oluşan yedi tane Sünnî İslami partinin temelini attı. Şiâ gruplar ise İran'a yöneldiler. Demokratik hükümete karşı gün geçtikçe ayaklanmaların büyümesi sonucunda Sovyetler Birliği, hükümete yardım bahanesiyle 1979'da Afganistan'a girdi. ABD, Suûdi Arabistan ve Batı yanlısı ülkeler, Sovyetler Birliğine ve Demokratik hükümete karşı, ulemanın gözetimi altında savaşan mücahit gruplarını desteklediler. Sovyetler için Afganistan bir bataklık haline gelmiştir. Çünkü on yıla yakın devam eden savaşta büyük kayıplar vererek, 1989'da Afganistan'dan çekilmek zorunda kalmıştır. Sovyetlerin Afganistan'dan çekildiği sırada, Sovyet yanlısı olan Necibullah iktidardaydı. Necibullah, Sovyetlerin Afganistan'ı terk etmesinden sonra 1992 yılına kadar ulemanın gözetiminde hareket eden mücahitlerle mücadelesine devam etti. Nihayet görevinden istifa etmeye mecbur kaldı. Necibullah'ın istifasından sonra mücahitler iktidarı ele geçirdiler. Fakat mücahit grupları kendi aralarında savaşarak, yeni bir kaos dönemine girdiler.AbstractOn March 27 1978 the leftist has been copped against President Serdar Muhammad Dawud Khan and succeeded to seize the power. After the cop, leftists were trying to bring some reforms relating to family rights (engagement, wedding, downy etc…), but they faced the reactions of some spiritual leaders and Ulema (religious scholars.) As a result of Democratic Government repression on Ulama they fled to Pakistan. The government of Pakistan provided many opportunities to refuged Ulama. İn addition the Pakistan government helped the Ulema to lay the foundation of seven Islamism party against Afghan Democratic Government. Sia groups headed to Iran. The uprising against the left wing government continued. And the Soviet Union entered Afghanistan 1979 under the pretext of helping the Afghan government. The USA, Saudi Arabia and the pro-Western countries, supported the Mujahedeen groups who fought under the supervision of scholars against the Soviet Union and the democratic government of Afghanistan. Afghanistan has became swamp for the soviets. Because of heavy losses in the ten years battle' in 1989 the Soviets was forced to leave Afghanistan. When the Soviets withdrew from Afghanistan, the pro-Soviet government under the authority of Najibullah remained to power. After the Soviets left Afghanistan, Najibullah fought against Mujahedeen until 1992. Finally he was forced to resign from his post. The Mujahedeen seized power after the resignation of Nejibullah. But the Mujahidin fought among themselves and they made the country unsecure.