BATI ANADOLU’DAKİ MERIONES TRISTRAMI (THOMAS, 1892) ALTTÜRLERİNİN MORFOMETRİK, KARYOLOJİK ANALİZİ VE ALLOZİM VARYASYONLARI


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Şafak BULUT

Danışman: NURİ YİĞİT

Özet:

Bu çalışmada Batı Anadolu'dan kaydı verilen Meriones tristrami blackleri, Meriones tristrami lycaon ve Meriones tristrami intraponticus alttürlerinin, biyometrik çalışmalar için toplam 75 örneği, enzim çalışmaları için toplam 35 örneği değerlendirildi. Morfolojik değerlendirmelere göre beyaz püsküllü kuyruk ucuna sahip M.t. blackleri diğer iki alttürden oldukça farklı görüldü. Analizler PCA, DFA, UPGMA ve Neigbour Joining istatistik metotları ile yapıldı ve alttürlerin arasındaki farklılıklar saptandı. Buna göre üç alttür arasında kuyruk uzunluğu, T x 100/HB, ardayak uzunluğu, interorbital genişlik, occipitonasal uzunluk, mastoid genişlik ve damak uzunluğu gibi karakterler ayırıcı bulunmuştur ve alttürler, özellikle M.t. lycaon birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Karyolojik çalışmalarda tüm alttürlerin kromozom sayısı 72 ve NF sayıları blackleri'de 76, lycaon'da 82, intraponticus'ta 84 olarak bulundu. Enzim çalışmaları bu tür üzerinde ilk kez yapıldı ve 24 gen lokusu çalışıldı. Bu lokuslardan 4'ünün polimorfik ve heterozigot olduğu tespit edildi. Çalışılan örneklerde fiksasyon indeks değeri (FST) 0,67'dir ve yaklaşık % 7'lik genetik farklılık göstermektedir. Populasyonlardaki polimorfik lokusların ortalama heterozigotluk değeri 0,016'dır. Nei'nin genetik mesafe değeri (D) oldukça düşüktür ve 0,000 ile 0,002 arasındadır. Populasyonlar arasındaki gen akışının Wright'ın göçmen sayısı (Nm) 3,48'lik değerine göre yüksek olduğu saptanmıştır.