Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞBA DEMİREZEN
Danışman: FUNDA KESKİN ATA
Özet:Bu çalışma barışı inşa faaliyetlerinin hedefi olan sürdürülebilir barışın tesisinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin rolüne BM tarafından nasıl bakıldığı sorusunun cevabını aramaktadır. Barışı inşa faaliyetlerinin tasarlanması ve yürütülmesinde etkin aktör olan BM'nin, aynı zamanda toplumsal cinsiyet tartışmalarını da içine alacak şekilde sürdürülebilir barışa yönelik bir söylem geliştirmeye çalıştığı görülmektedir. Bu nedenle çalışmada BM Güvenlik Konseyinin aldığı kararlara odaklanılmıştır. Çalışmada öncelikle toplumsal cinsiyet ile ne anlaşılması gerektiği kavramsal bir tartışma ve toplumsal cinsiyet kuramlarına bakılarak gösterilmeye çalışılmıştır. Toplumsal cinsiyetin ele alınmasından sonra ise çalışmada öne çıkan diğer bir kavram olan barış kavramı ele alınmıştır. Barışın nasıl tanımlanıldığına, barış çalışmalarının nasıl geliştiğine ve sürdürülebilir barış fikrine nasıl ulaşıldığına ilişkin tarihsel bağlamın içinde kalınarak konu ele alınmıştır. Bu bölümde, Kant'ın "ebedi barış" fikri ve sürdürülebilir barışın kavramsal çerçevesini açık bir şekilde ortaya koymak amaçlanmıştır. Konu bağlamında ayrıca, BM ve barış operasyonları ele alınmıştır. Son aşamada ise BM'nin toplumsal cinsiyet eşitliği adına giriştiği çaba, yayımlanan belgeler üzerinden görülmeye çalışılmıştır. Bu bölümde, BM'nin kadın haklarına ilişkin yayımladığı, barışı inşa faaliyetlerinde toplumsal cinsiyeti ele alan önemli BMGK kararları ve BM'nin ilgili birimlerinin raporlarına odaklanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, BM'nin söylemlerinde sürdürülebilir barışın sağlanmasında temel araç olan toplumsal cinsiyete duyarlı bir anlayışı geliştirmeye çalıştığı, ancak bunun toplumsal cinsiyette eşitlik üzerinden olabileceğine yönelik bir yaklaşımın geliştirilemediği görülmektedir.