Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Metin PAY
Danışman: RECEP KILIÇ
Özet:Bu çalısma, Tanrının varlıgını evrenden yola çıkarak delillendiren kozmolojik delili ele almaktadır. Tezin amacı, kozmolojik delilin dayandıgı ana ilkeleri tespit etmek, degisik versiyonlarını ele alarak degerini belirlemektir. Delil önce tarihi gelisimi içinde incelenecek, İslam felsefesi ve Batı felsefesi bütünlügü içerisinde ele alınacak, getirilen elestirilere yer verilecektir. Daha sonra Swinburne'ün gelistirdigi versiyon temel kavramlarıyla açıklanacak, modern felsefedeki yeri, elestiriler ısıgında tartısılacaktır. Tez giris ve iki bölümden olusmustur. Giris, delilin tarihçesi ve delile yöneltilen elestiriler olmak üzere iki alt baslıktan olusmustur. Birinci bölümde, delille ilgili temel kavramların analizi yapılmıs, bu baglamda kozmos ve kaos, sebeplilik, zorunluluk, imkan ve epistemik ihtimaliyet kavramları incelenmistir. Swinburne'ün delilinin ana kavramlarından olması sebebiyle tümevarım yöntemi, tümdengelim yöntemi ile karsılastırmalı olarak ele alınmıs ve delil açısından tasıdıkları deger tartısılmıstır. Ayrıca tümevarım, sebeplilik ilkesiyle iliskisi açısından degerlendirilmis ve elestirilere yer verilmistir. Swinburne'ün delilini anlamak için anahtar kavramlar olan açıklama türleri ve basitlik ilkesi de bu bölüm içerisinde incelenmis, filozofun görüsleri dogrultusunda evreni açıklayan alternatif hipotezlerin degeri ele alınmıstır. Swinburne'ün kozmolojik delilinin incelenmesinden olusan ikinci bölüm üç kısımdan olusmustur. Önce filozofun Tanrı'nın varlıgı konusundaki delillere yaklasımı ele alınmıs, daha sonra kozmolojik delili, önceki versiyonlara yaptıgı elestiriler ısıgında yeniden insa edisi açıklanmıs ve son olarak modern felsefede kendisine yöneltilen bazı elestirilere yer verilmistir. Sonuç olarak, kozmolojik delil, düsünce tarihinin en eski delili olarak degisik versiyonları ile ele alınmıs ve dinamik yapısı ile modern kozmolojideki gelismelere paralel olarak yeniden degerlendirilmistir. Swinburne'ün tümevarımlı olarak yeniden olusturdugu kozmolojik delil, delilin diger versiyonlardan farklıdır ve kisiye Tanrı inancı hakkında saglam rasyonel gerekçeler saglar. Böylece Swinburne'ün delilinin, Tanrı'nın varlıgını basarılı olarak kanıtladıgını söyleyebiliriz.