Eylem kimlikleme düzeyinin yordanmasında akademik erteleme, sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüselliğin rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BENGİSU İPEK GÜLER

Danışman: SELAHİDDİN ÖĞÜLMÜŞ

Özet:

Bu çalışmada; lisans öğrencilerinin eylem kimlikleme düzeyinin yordayıcılarını yaş,cinsiyet ve öğrenim gördükleri alana göre eylem kimlikleme düzeylerinin farklılaşıpfarklılaşmadığını belirlemek ve eylem kimlikleme düzeyinin yordayıcılarını saptamakamaçlanmıştır. Çalışmanın verileri ilişkisel tarama modeline göre analiz edilmiştir.Çalışmaya, 163 kadın, 93 erkek olmak üzere toplam 256 üniversite öğrencisi katılmıştır.Katılımcıların yaş ortalaması, kadınlar için 22; erkekler için 23’tür. Öğrencilerden172’si eğitim bilimleri, 84’ü ise mühendislik alanında eğitim görmektedirler. Örneklemgrubuna Davranış Kimlikleme Formu, Erteleme Davranışı Değerlendirme ÖlçeğiÖğrenci Formu, Sosyal Sorun Çözme Envanteri, Bilişsel Esneklik Envanteri, BarrattDürtüsellik Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formuuygulanmıştır. Öncelikle öğrencilerin yaş, cinsiyet ve öğrenim gördükleri alana göreeylem kimlikleme düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla verileranaliz edilmiştir. Yalnızca farklı yaş gruplarındaki öğrencilerin Davranış KimliklemeFormu’ndan aldıkları puanların ortalamaları arasındaki farkın manidar bulunmasıüzerine bu farkın hangi yaş grupları arasında olduğunu belirlemek amacıyla, gruplararası t testi yapılmış. Yapılan analizler sonucunda yalnızca 22 yaş ve altındakiöğrenciler ile 24 yaş ve üstündeki öğrencilerin eylem kimlikleme toplam puanortalamaları arasında manidar bir fark gözlemlenmiştir. Eylem kimlikleme düzeyi ileakademik erteleme, sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüsellik düzeyi arasındaanlamlı bir ilişkinin olup olmadığının belirlenmesi amacıyla yapılan analiz sonucundaveylem kimlikleme ile sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüsellik düzeyleriarasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Akademik erteleme, sosyal sorun çözme, bilişselesneklik ve dürtüsellik değişkenlerinin, eylem kimlikleme düzeyi değişkeninin anlamlıbirer yordayıcısı olup olmadığının belirlenmesi amacıyla regresyon analizi yapılmıştır.Yapılan analizle sonucunda göre sosyal sorun çözme beceri düzeyi ve bilişsel esneklikdüzeyi, kişinin eylem kimlikleme davranışını pozitif yönde yordadığı; dürtüsellikdüzeyinin ise eylem kimlikleme davranışını negatif yönde yordadığı bulunmuştur.AbstractIn this study, it is aimed to determine whether the level of the activityidentification of the undergraduate students differs according to the age, gender and thefield of studying, and to determine the predictors of the action identification level. Thedata of the study were analyzed according to the relational scanning model. A total of256 university students, 163 female and 93 male, participated in the study. The averageage of participants was 22 for women; 23 for men. 172 of them are from educationalsciences and 84 of them are from engineering departments. Behavior IdentificationForm, Procrastination Assessment Scale Student Form, Social Problem SolvingInventory, Cognitive Flexibility Inventory, Barratt Impulsiveness Scale and PersonalInformation Form prepared by the researcher were applied to the sample group. First,the data were analyzed in order to determine whether the level of the students'identification of the actions differed according to age, gender and the field they study in.A t test was conducted to the groups to determine the difference between the meanscores of the scores obtained from the Behavioral Identification Form only for studentsin different age groups and to determine the difference between the age groups. Ameaningful difference was observed between only the students aged 22 and below andthe average scores of the students aged 24 and above. Regression analysis wasperformed to determine whether the variables of academic procrastination, socialproblem solving, cognitive flexibility and impulsiveness were significant predictors ofthe level of action identification. As a result of the analysis made, the social problemsolving skill level and cognitive flexibility level predict the person's action identificationbehavior positively; whereas, the level of impulsiveness was found to have negativepredictive value for action identification behavior.