Öğretmenlerin istihdam biçimi farklılıkları ve yarattığı sorunlar: Ankara'da çalışan sözleşmeli ve ücretli öğretmenlerin görüşlerine dayalı bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLÇİN BAYRAM

Danışman: HASAN HÜSEYİN AKSOY

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışma, öğretmenlerin istihdam biçimi farklılıkları ve yarattığı sorunlarailişkin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli olarak ve 89. Maddesi kapsamında ücretli olarak görev yapmakta olanöğretmenlerin görüşlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmış tarama modelindebetimsel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma evrenini, 2008-2009 yılında, Ankara ili merkez ilçelerinde Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi kapsamındasözleşmeli olarak ve 89. Maddesi kapsamında ücretli olarak görev yapmakta olanöğretmenler oluşturmaktadır. Araştırma ile ilgili veriler araştırmacı tarafındanhazırlanan üç farklı bölümden oluşan anket formu aracılığıyla toplanmıştır.Çözümleme tekniği olarak frekans ve yüzde analizi ile Kay- Kare analizikullanılmıştır. Anketteki açık uçlu sorular içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir.Bu araştırmadan elde edilen bulgular, sözleşmeli ve özellikle ücretli öğretmenlerinistihdam biçimlerinden dolayı başta iş garantilerinin olmamasından ve özlükhaklarının kadrolu öğretmenlere göre azlığından kaynaklanan birçok sorunyaşadıklarını göstermektedir. Ayrıca istihdam biçimlerinin sözleşmeli öğretmenleridaha az fakat ücretli öğretmenleri çok daha fazla etkilediği bulunmuştur. Bakanlıktarafından her fırsatta sözleşmeli öğretmenlerin kadrolu öğretmenlerle aynı ücretialarak aynı olduklarının ifade edilmesine rağmen, durumun sözleşmeli öğretmenler tarafından bu şekilde algılanmadığı ortaya çıkmıştır. Sözleşmeli öğretmenler sözleşmelerinin yenilenmemesi endişesi taşırken, ücretli öğretmenler geleceğe dair birçok endişeye sahiptir. Ücretli öğretmenlerin ikinci en büyük sıkıntısı hemen hemen açık uçlu her soruda belirttikleri gibi ücretlerinin çok düşük olmasıdır.Bunlarla birlikte yine ücretli öğretmenler yoğun olmak üzere sözleşmeli öğretmenleryöneticilerle, diğer öğretmenlerle, öğrenci ve velilerle olan ilişkilerinde, ayrıcatoplum içerisinde istihdam biçimlerinden dolayı sıkıntı yaşamaktadır. Özellikleücretli öğretmenler kendilerinin herkes tarafından ikinci sınıf öğretmen statüsündegörüldüklerini ifade etmektedir.Geleceğe ilişkin olarak sözleşmeli ve ücretli öğretmenler istihdambiçimlerinin devam etmesini istememektedir. Kendilerinin kadrolu olarak istihdamedilmesini, ayrıca sözleşmeli ve ücretli istihdam biçimlerinin kaldırılarak tümöğretmenlerin kadrolu olarak istihdam edilmesini temenni etmektedirler.Sonuç olarak sözleşmeli ve ücretli öğretmenlerin istihdam biçimlerindendolayı, özlük hakları bakımından, yöneticilerle, öğretmenlerle, öğrenci ve velilerleçeşitli sorunlar yaşadıkları ve istihdam biçimlerinin toplum içerisinde kadroluöğretmenlerden düşük statülü olarak algılandığı söylenebilir. Araştırma sonuçlarınadayalı olarak, sözleşmeli ve ücretli istihdam biçimleri kaldırılması önerilmiştir.