Medyadan gündelik hayata annelik söylemlerinin dolaşımı: Kadın dizisi ve anneliğin yeniden üretimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DENİZ KARATEKİN

Danışman: CEREN AKSOY SUGIYAMA

Özet:

Bu araştırma anneliğin söylem içerisinde yeniden üretiliş tarzlarına odaklanmaktadır. Özellikle dram türündeki diziler veya kadın programlarının başını çektiği medya kanalları vasıtasıyla belirli bir anneliğin ön plana çıkartıldığı ve sürekli dolaşımda tutulduğu gözlemlenmektedir. Ön plana çıkarılan belirli türden bir annelik ise diğer tüm annelik performanslarını susturup görünmez kılacaktır. Tez, anneliğin nasıl olması gerektiğinin çerçevesini çizen anlatıların, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan günümüze kadar farklı ideolojilerden beslense de her daim benzer kavramlar üzerinden söyleme dahil edildiğini ve bu şekilde de sabitlenip doğallaştığını iddia etmektedir. Gündelik hayatın içerisine sinen bu kavramların izi ise Youtube üzerinden de yayınlanan Kadın dizisi ve dizinin izleyicilerden alınan yorumlar üzerinden takip edilmektedir. Tezde annelik, diğer ideolojilerle iç içe geçen bir başka ideoloji olarak ele alınmış ve anneliğin duygusallık örtüsü altında doğallaştırılan boyutlarının iktidar ilişkilerinden bağımsız olamayacağı gösterilmeye çalışılmıştır. Dolayısıyla araştırma açısından iktidar kavramı önemli bir yer tutmaktadır. Tezde dizideki oyuncuların canlandırdıkları karakterlere izleyicinin nasıl tepkiler verdiğine yer verilmesi ise söylemin farklı kanallardan devreye girdiğini göstermesi açısından önemlidir. Bu sayede tez bağlamında annelik ideolojisini besleyen söylemler yalnızca tepeden gelen bir iktidarın çıktısı olarak ele alınmamış, toplumun farklı kademelerinden yayılan bir güç olarak değerlendirilmiştir. Anneliğin sorgulanamaz oluşu ve sabitlenmesindeki başarısı, farklı kanallardan yeniden üretimi ve farklı ideolojilerle [milliyetçilik/soyu sürdürme vb.] yaptığı dirsek teması ile mümkün olmaktadır.