Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞEGÜL AKSOY ALTINBOĞA
Danışman: KORAY CEYHAN
Özet:AMAÇ: Pankreatik duktal adenokarsinoma (PDAK) pankreasın en sık görülen malign tümörüdür. Sağ kalımı oldukça az olan bu tümörlerin çoğu tanı anında opere edilemeyecek evreye ilerlemiştir. Bu nedenle pankreasta bir kitle varlığında tanı cerrahi rezeksiyon materyalinden çok İİAB veya trucut biyopsi gibi sınırlı dokunun incelendiği örnekler ile konmak zorundadır. İyi diferansiye bir pankreatik duktal adenokarsinomayı, nonneoplastik pankreas dokusundan ayırt etmek, cerrahi rezeksiyon materyallerinde dahi zor olabilmektedir. Bu durum küçük trucut biyopsi materyallerinde, ince iğne aspirasyonu (İİAB) ile elde edilen hücre bloğu materyallerinde daha sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Hızlı, güvenilir, komplikasyon oranının az olması nedeniyle son yıllarda pankreas İİAB'si, pankreas kitlelerinin tanısında altın standart haline gelmiştir. Literatürde PDAK tanısında pankreas İİAB'lerinin hassasiyet ve özgüllüğünü artırmak için sitolojik kriterlerin değerlendirildiği çeşitli çalışmalar mevcuttur. Aynı zaman literatürde çeşitli tümör belirteçlerinin PDAK tanısına katkısı da incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı S100P, IMP3, maspin ve pVHL antikorlarının PDAK-normal/kronik pankreatit ayırımında yararlılığının araştırılmasıdır. GEREÇ-YÖNTEM: Ocak 2007 ile Haziran 2011 yılları arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Sitoloji Bilim Dalına gelen İİAB yaymaları ve hücre bloğu materyallerinden PDAK tanısı almış 33 olgu çalışmaya dahil edilmiştir. Kontrol grubu olarak kronik pankreatit, pankreatik duktal adenokarsinoma veya müsinöz kistik neoplazi nedeniyle aynı tarihler arasında opere edilmiş, pankreas rezeksiyon materyali bulunan 34 olgunun normal/kronik pankreatitli blokları kullanılmıştır. PDAK olgularının hücre bloklarından ve kontrol grubunun normal/kronik pankreatit içeren bloklarının kesitlerine immünhistokimyasal olarak S100P, maspin, IMP3 ve pVHL antikorları uygulanmıştır. SONUÇLAR: Çalışmada S100P, IMP3 ve maspin ile PDAK'ların (sırası ile duyarlılık %90.9, %84.8, %90.6, özgüllük her üç antikor için %100) büyük bir kısmında yaygın ve güçlü pozitif boyanma saptanırken, normal/kronik pankreatit grubunda ise bu üç antikordan hiçbiri ile boyanma gözlenmemiştir. Sensitivite ve spesifiteleri oldukça yüksek olan bu üç antikorun her birinin PDAK-normal/kronik pankreatit ayırımına katkısının ististiksel olarak anlamlı olduğu gözlenmiştir. Normal/kronik pankreatit olgularının tamamında (%100) pVHL ile immün boyanma (%100 yaygın, %97.1 güçlü) gözlenmiştir. PDAK'ların ise 13'ünde (%39.4) pVHL pozitif immün boyanma saptanmıştır. Ancak bu boyanmaların çoğunu zayıf (%76.9) ve fokal (%92.3) olduğu izlenmiştir. Diğer antikorlar da olduğu gibi pVHL boyanması da PDAK-normal/kronik pankreatit olgularında istatistiksel olarak anlamlıdır. Antikorların kombine kullanımda ise en yüksek duyarlılık (%93.9), özgüllük (%100) ve doğruluk (%97) oranının S100P, IMP3 ve maspin herhangi ikisi veya üçünün kombinasyonu ile olduğu saptanmıştır. YORUM: Bu çalışmada PDAK-normal/kronik pankreatit ayırımda, S100P, maspin, IMP3'ün pozitifliği ve pVHL'nin negatifliği PDAK'yı destekleyecek şekilde değerli bulunuştur. Abstract AIM: Pancreatic ductal adenocarcinoma (PDAC) is the most common malign neoplasm of the pancreas. The survival is very short for these cancers and most of them are unresectable at the time of diagnosis. Fine needle aspiration biopsy (FNAB) or trucut biopsy are the most prefered techniques rather than an operation material, when a tumor is suspected in the pancreas. Differantiation PDAC from nonneoplastic pancreatic tissue should be problematic even in the resected operation materials. This problem is prominent with small trucut biopsies and cell blocks. In recent years, FNAB which is rapid, safe and have low complication rate, has become the gold standart in the diagnosis of the pancreatic masses. There are several reports which evaluates the cytologic features to increase the sensitivity and spesifity of the FNAB of the pancreas in the diagnosis of the PDAC. There are also papers that evaluates usefulness of some antibodies in the diagnosis of PDAC. The aim of this study is to evaluate reliability of S100P, IMP3, maspin and pVHL antibodies on differantial diagnosis of the PDAC and normal/chronic pancreatitis. MATERIAL AND METHODS: A total of 33 PDAC cell blocks and 34 normal/chronic pancreatitis operation materials were included in the study. An immunocytochemistry panel including S100P, IMP3, maspin and pVHL were applied to parafin section of cell blocks and operation materials. Test performance of each antibody and combined use of antibodies were evaluated. RESULTS: In the current study we found very high sensitivity and specificity rates with S100P, IMP3 and maspin antibodies in the differantial diagnosis of the PDAC and normal/chronic pancreatitis (sensitivities are %90.9- %84.8- %90.6, specificity is %100 for each antibody). All normal/chronic pancreatitis were diffuselly positive for pVHL, and 39.4% PDAC were positive for pVHL. Most of the pVHL positive PDAC cases showed weak (%76.9) and focal (%92.3) positive results. pVHL was useful in differantial diagnosis of PDAC and normal/chronic pancreatitis, whose negativity should be used to diagnose PDAC. Combination of the antibodies are also evaluated. This study demonstrates that the positive immunostaining profile of 2 or 3 of these markers (IMP3, S100P, maspin) is the most useful in the distinction of PDAC from normal/chronic pancreatitis. CONCLUSION: S100P, maspin, pVHL and IMP3 were useful in the differential diagnosis of the PDAC and normal/chronic pancreatitis. While S100P, IMP3 and maspin positivity supports the PDAC diagnosis, pVHL positivity support the benign lesions such as normal/chronic pancreatitis.