Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ARZU GÖKALP CİVAN
Danışman: GAYE BAYCIK
Özet:Kesin bir tanımı yapılamayan sosyal güvenlik teriminin içeriğinin belirlenmesine Uluslararası Çalışma Örgütü'nün 1952 yılında kabul ettiği 102 no.lu Sosyal Güvenliğin Asgari Normlarına İlişkin Sözleşme katkı sağlamıştır. Sözleşmede, mesleki riskler, iş kazası ve meslek hastalıkları; fizyolojik riskler, hastalık (sağlık yardımı ve gelir kaybını karşılayan ödenekler olmak üzere 2 kez sayılır), analık, malullük, yaşlılık ve ölüm; sosyo-ekonomik riskler ise işsizlik ve ailevi yardımlar olarak kabul edilmiştir. Gerçekleşmesi kesin olan ancak ne zaman gerçekleşeceği belli olmayan ölüm olayı, hem sigortalının hak sahiplerinin manevi bir üzüntüye maruz kalmalarına hem de aynı zamanda maddi açıdan gelir kaybına veya gider artışına uğramalarına sebep olmaktadır. Bu sebeple ölüm sigortası fizyolojik bir risk olan ölüm riski gerçekleştiğinde geride kalan aile bireylerinin bir kısmının geleceklerini güvence altına almayı amaçlamaktadır. Geride kalan aile bireylerinin kimler olacağı, her ülkenin kendi iktisadi yapısı ile hukuki ve sosyal politikalarına göre belirlenmektedir. Genel olarak sigortalının eş ve çocuğunun yanı sıra ana ve babası da ölüm sigortasının kapsamına alınabilmektedir. Uzun vadeli sigorta kollarından biri olan ölüm sigortasından sağlanan yardımlar, ölüm aylığı, toptan ödeme, evlenme ödeneği ve cenaze ödeneğidir. En temel yardım ölüm aylığı olup, toptan ödeme ikincil niteliktedir. Bu sebeple aylık bağlanabilecek hak sahibi varsa toptan ödeme yapılamamaktadır. Diğer bir ifadeyle gerek Kurumun gerek hak sahiplerinin bu konuda bir tercih hakkı bulunmamaktadır. Söz konusu yardımlara hak kazanılabilmesi için gerekli olan sigortalıya ve hak sahiplerine ilişkin koşullara, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yer verilmiştir. Mülga kanunlardaki koşullar da geçici hükümler yoluyla ayakta tutulmuştur. Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde reform olarak değerlendirilen 5510 sayılı kanunun bazı hükümleri bir yandan hak sahiplerine mülga kanunlarda olmayan yeni haklar verirken; diğer yandan da mülga kanunlarda yer alan hakları ortadan kaldırmıştır. Bu durum sosyal güvenlik mevzuatının anlaşılmasını daha da güçleştirdiği gibi, mülga kanun ile 5510 sayılı kanun ilişkisinde boşlukların ortaya çıkmasına da engel olamamıştır. ILO Convention no.102 concerning Minimum Standards of Social Security which was adopted in 1952 contributed the defining ambiguous notion of social security. It has been accepted with related International Convention that occupational accidents and illnesses are occupational risks; sickness (it is accounted twice as medical care and benefits preventing income loss), maternity, invalidity, old-age and death are physiological risks; unemployment and family benefits are socio-economic risks. Death, which would be happen in the future but is uncertain when it would happen, causes for right holders of insurance holder both a deep sorrow and at the same time income loss or increase in expenditure. For this reason, survivors' insurance aims to guarantee the future of some right holders of insurance holder, when death as one of the physiological risks would happen. Who may be accepted as right holders is determined according to the economical structure, law and social policy of the each country. It could be taken mother and father into the scope of survivors' insurance besides widow spouse and children of the deceased insurance holder. Survivors' pension, single payment, marriage support and funeral benefit are the rights granted from the survivors insurance which is one of the long-term insurance branches. Survivors' pension is primary benefit, therefore single payment is secondary. For this reasons, if there is a right holder to get survivors' pension, single payment will not be paid. In other words there is no option for Social Security Institution and right holders. The conditions related both insurance holders and right holders to acquire rights providing from survivors' insurance are regulated in Social Insurance and General Health Insurance Law no.5510. The conditions in repealed regulations are sustained by provisional articles. On the one hand some articles of Law no.5510 which was adopted as a result of the necessity to reform have granted to right holders new rights which are not regulated in repealed legislation; on the other hand some provisions of Law no.5510 have removed the existing rights in repealed regulations. This situation makes difficult to understand social security legislation, and also could not prevent emerging of legal gap between repealed legislation and Law no.5510.