Eldivan-Elmadağ tektonik kaması güney sınırının yapısal özellikleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İLKER İLERİ

Danışman: GÜROL SEYİTOĞLU

Özet:

Kuzeybatı İç Anadolu'da, Kuzey Anadolu Fayı ile Kırıkkale - Erbaa Fayı arasındaki etkileşim ile ortaya çıkan KB-GD yönlü sıkışma, Ankara ile Çankırı arasında KKD - GGB gidişli Eldivan - Elmadağ tektonik kamasını yaratmıştır. Neotektonik özellikte olan bu kamanın doğu kenarı bindirme fayları ile batı kenarı ise normal faylarla sınırlandırılmış olup, Çankırı havzasının batı kenarında yer alan Miyosen-Pliyosen yaşlı karasal çökelleri etkilemiştir. Tektonik kamanın hem bindirmeli hem de normal faylı kenarlarında gelişen kırıntılı birimin yaşı Geç Pliyosen – Kuvaterner yaşlıdır. Birim içerisinde uyumsuzluk seviyelerinin bulunması tektonizma ile eş yaşlı olduğunu göstermektedir. Bu verilere göre Eldivan - Elmadağ tektonik kaması Geç Pliyosen'den sonra aktif olmalıdır. Eldivan - Elmadağ tektonik kamasının güney sınırı bu yapının Neotektonik karakterinin test edilmesi için anahtar bölgedir. Elmadağ güneyinde Balaban Neojen havzası, Eldivan - Elmadağ tektonik kamasının doğu kenarına ait bindirmelerle parçalanırken yaklaşık D-B doğrultulu sağ yanal Akarlar fayı güneyinde bindirme görülmemektedir. Akarlar fayı yanal sıkışmalı (transpresyonal) özelliktedir. Bu fayın konumu yaklaşık K70B 80GB'dır. Fayın kuzey bloğundaki hızlı yükselim, dere yataklarının daha derin kazınmasına ve dik yamaçlar yaratmasına neden olmuştur. Bu veriler Akarlar fayının aktif olduğunu göstermektedir. Akarlar fayı olasılıkla Gölbaşı civarında gözlenen düşük magnitüdlü çok sayıdaki depremlerden de sorumlu olmalıdır. Akarlar fayının konumu ve Eldivan-Elmadağ tektonik kamasının doğu kenarına ait bindirmelerin Akarlar fayı güneyinde devam etmemesi, KB İç Anadolu'da Ankara ile Çankırı arasındaki Eldivan-Elmadağ tektonik kamasının, Kuzey Anadolu Fay Zonu ve Kırıkkale-Erbaa Fay Zonu tarafından yaratılmış neotektonik bir yapı olduğunu göstermektedir.