Zir deresi ekolojik iyileştirme ve peyzaj yönetim modeli


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAVVA ÜLGEN YENİL

Danışman: ŞÜKRAN ŞAHİN

Özet:

Kentlerin oluşumunda, savunma, teknoloji, ulaşım, sosyal yaşam açısından büyük rol oynayan su kaynakları, yaşamın gelişiminde önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kaynaklar arasında akarsular, oluşturdukları hareketli ve değişken peyzaj karakterleriyle ekolojik açıdan da önemli bir değere sahiptir. Ankara kentinin önemli vadi koridorlarından biri olan Zir Vadisi ve Zir Deresi içinde barındırdığı doğal, kültürel, tarihi değerleriyle korunması gereken bir öneme sahipken yoğun kirletici ve hidrolojik döngüyü bozucu etkilerin altındadır. Dünyada gün geçtikçe önemini artıran su kaynaklarının sürekliliği açısından Zir Deresinin ekolojik ıslahı ve yönetim planının oluşturulması elzemdir. Tüm bu gerekliliklerden yola çıkarak bu tezde, dünyada uygulanmış ekolojik iyileştirme yöntemlerinden ve coğrafi bilgi sistemi yazılımlarından yararlanılarak iyileştirme önerileri geliştirilmiştir. Özellikle akarsuyun varlığının temeli olan su, akım gücü devamlılığı üzerinde durulmuş ve yöntemin akarsu peyzajı ve ekolojik iyileştirme açısından kullanımı Zir Deresinde örneklenmiştir. Sonuçta, akarsu devamlılığı için bir yönetim modeli geliştirilmiştir. Abstract Water resources are the most important elements in technology, transportation and defense that make the better living and development of our life. The stream waters which are the natural resource have changeable dynamic actions on the landscape and they are very important for the ecology. Zir Brook and Zir creek which are the one of the important corridor of Ankara City have to be protected for the natural, cultural and historic values those are under threaten of the densely pollution sources which are negatively affecting of the hydrologic cycle. Much importance is given sustainability of the water resources in the world, so that reclamation and management plan of Zir Brook has to be prepared and implemented. In this thesis, similar world ecology improvements have been evaluated by using geographical information systems and some improvement recommendations have been developed in this content for this purpose. Especially focused on sustainability of water discharge and methodology has been have been sampled and used for the landscape ecologic improvements in Zir Creek. As an end result, a management model has been developed for the stream sustainability.