Azerbaycan Rus Ortodoks Kilisesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: LEYLA DOS

Danışman: BAKİ ADAM

Özet:

Rus Ortodoks Kilisesi, günümüz Hıristiyan dünyasında önemli yer tutan milli bir kilisedir. Hırıstiyanlığın farklı bir anlayışı olan Rus Ortodoksluğu, Rus kültürü ve anlayışıyla şekillenmiştir. Ancak Ruslar, Ortodoks yerine Pravoslav tanımını kullanmaktadırlar. Çalışmamızda, Rus Ortodoks Kilisesi'nin Azerbaycan'a gelişi, geçmişteki oluşum süreci, Sovyetler dönemindeki ve günümüzdeki durumu, yapısı, faaliyetleri, Rus Ortodoksluğu içerisindeki yeri ve önemi, Azerbaycan ve Kafkaslardaki etkisi ve mabetleri incelenmiştir. Ayrıca, çalışmamızda Azerbaycan Rus Ortodoks Kilisesinin sosyal ve siyasi konumu, yani Ulusal Moskova Patrikliği'ne tabiliği, bu patriklikle, Azerbaycan Devletiyle, buradaki diğer din mensupları ve etnik gruplarla ilişkileri, Kafkaslardaki nüfuzu, Azerbaycan Rus Ortodoks Kilisesi mensuplarının dini ve sosyal yaşantıları işlenmiştir. Tezimizin Giriş bölümünde, öncelikle konun önemi ve amacı anlatılmış, bundan sonra ise genel hatları ile Rus Ortodoks Kilisesi tanıtılmıştır. Çalışmamızın birinci bölümünde de, ayrıntılı bir şekilde Rus Ortodoks Kilisesinin teşekkülü, gelişimi ve günümüzdeki durumu, konumu, inanç esasları, dini tasavvurları ve ayinleri ve bu çerçevede de yortuları ele alınmıştır. Çalışmamızın ikinci bölümü Hıristiyanlığın ve Rus Ortodoksluğunun Azerbaycan'a gelişi, Azerbaycan Rus Ortodoks Kilisesi'nin kuruluşu ve şekillenmesi ve kurumsal yapısı incelenmiştir. Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise Azerbaycan Rus Ortodoks Kilisesi'nin günümüzdeki siyasi ve sosyal durumu, günümüz Moskova Patrikliği ile ilişkileri, Kafkasya'daki nüfuzu, diğer etnik gruplar ve inanç mensuplarıyla ilişkileri ve Azerbaycan'daki dini ve kültürel faaliyetleri incelenmiştir.AbstractRussian Orthodox Church is one of the most important national churches in a modern Christian world. Russian Orthodoxism is quite different section of Christianity which has been formulated in the frame of Russian culture and conception. Russians use the term Pravoslav instead of Orthodox. This thesis researched the apgeneration and formation of ROC in Azerbaijan, its position, structure, functions during and after USSR, its importance in Russian Orthodoxism, its affects and temples in Azerbaijan and Caucasian region. Furthermore, thesis focused on social and political position, i.e. subordination of Azerbaijani Russian Orthodox Church in Moscow Patriarchy; its relations with Moscow Patriarchy, Azerbaijan Government, other religious sections and ethnic minorities; its influence in Caucasian region, and religious and social life of the members of this church. Introduction of the thesis describes the importance and aim of the theme, and gives general information about Russian Orthodox Church. First part of thesis, focused on establishment, development and modern position, conditions, faith principles, religious imaginations and ceremonies, and religious holidays of Russian Orthodox Church. Second part of thesis, researched the apconceptions of Christianity and Russian Orthodoxism in Azerbaijan, establishment, formulation, institutional structure of Azerbaijani Russian Orthodox Church. Third part of thesis, researched the political and social situation of Azerbaijani Russian Orthodox Church; its relations with Moscow Patriarchy, and other believers and ethnic minorities; its influence in Caucasian region; and religious and cultural activities in Azerbaijan.