Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İLKNUR MERİÇ
Danışman: AYŞE NİLSUN DEMİR
Özet:Bu çalışmada balık yemlerinde hayvansal protein kaynağı olarak kullanılan balık ununun ayçiçeği tohumu küspesi ile değişen oranlarda ikame edilerek yeme katılımının sazan (Cyprinus carpio L. 1758) balıklarında büyüme performansına olan etkileri incelenmiştir. Ayçiçeği tohumu küspesinin balık unu ile optimum ikame oranını belirlemek amacı ile 4 adet izonitrojenik ve izokalorik yem hazırlanmıştır. Kontrol grubunda (K) hayvansal protein kaynağı olarak balık unu kullanılmış, diğer deneme yemlerine ise %15 (AT15), %30 (AT30) ve %45 (AT45) oranında ayçiçeği tohumu küspesi ilave edilmiştir. Deneme yemleri ile beslenen sazan balıklarının et bileşimi ve mineral madde kompozisyonu, ayrıca balıkların 6 ay süre ile -18ºC’de dondurarak depolanması sonucu, duyusal özellikler, proteinler ve yağ asitleri profilinde oluşan değişimler belirlenmiştir. Dört farklı deneme yemi ile 12 hafta süresince beslenen sazan balıklarında büyüme parametreleri, gonadosomatik indeks (GSİ), hepatosomatik indeks (HSİ) ve fileto verimi (FV) hesaplanmıştır. Sazan balıklarında 6 aylık depolama süresince tiyobarbitürik asit (TBA), total volatil baz azotu (TVB – N), serbest yağ asitleri (SYA), yağ asitleri dağılımı, aterojenik indeks (Aİ) ve trombojenik indeks (Tİ) aylık olarak değerlendirilmiştir. Depolanmış sazan balıklarında 3 aylık periyotlarla sodyum dodesil sülfat – poliakrilamid jel elektroforezi (SDS – PAGE) ve duyusal değerlendirme yapılmıştır.K ve AT15 yemi ile beslenen sazan balıklarında, ağırlık kazancı, mutlak büyüme ve spesifik büyüme oranının AT30 ve AT45 ile beslenen gruplara göre daha yüksek olduğu, yem değerlendirme oranının balık unu ikamesinde giderek artan ayçiçeği tohumu küspesi ile arttığı, protein değerlendirme oranının azaldığı, kondisyon faktörü ve yaşama oranı bakımından gruplar arasında istatistik olarak önemli bir fark bulunmadığı (p> 0,05) gözlenmiştir. Benzer şekilde, dişi ve erkek sazan balığında GSİ değerleri açısından gruplar arasında istatistik olarak önemli bir fark bulunmazken (p> 0,05), HSİ değeri tüm deneme gruplarında azalmıştır. Depolama periyodu süresince depolama başlangıcı değerlerine göre FV’nde tüm deneme gruplarında artış olduğu gözlenmiştir. Donmuş depolama süresince TBA, TVB – N ve SYA değerlerinde tüm gruplarda artış tespit edilirken, duyusal kalitede tüm özellikler bakımından azalma meydana gelmiştir. Depolamanın 4. ve 5. ayında TBA değeri ile dekosaheksaenoik asit (DHA) değerinde azalma gözlenmiş, deneme gruplarında DHA değerleri arasında belirlenen bu fark istatistik olarak önemli bulunmuştur (p< 0,05). Eikosapentaenoik asit (EPA) değeri açısından AT30 yemi ile beslenen grup ile diğer gruplar arasında görülen fark istatistik olarak önemlidir (p< 0,05). Deneme gruplarında sarkoplazmik ve miyofibriler protein derişimleri arasında görülen fark sadece depolama başlangıcında istatistik olarak önemli bulunmuştur (p< 0,05).Abstract In this study, the effects of sunflower seed meal utilization as a varying dietary protein replacement for the fish meal in diets on growth performance was investigated in common carp (Cyprinus carpio L. 1758). So as to determine the optimum incorporation level of sunflower seed meal, four isoenergetic and isocaloric diet was prepared. The fish meal was used as an animal protein source in control group (C), whereas the other three experimental diets contained sunflower seed meal at a 15% (AT15), 30% (AT30) and 45% (AT45) incorporation levels. The meat and mineral composition of carp and also, the monthly alterations in organoleptic properties, proteins and fatty acids profile were determined within 6 months of frozen storage at -18ºC. The growth parameters, gonadosomatic index (GSI), hepatosomatic index (HSI) and fillet efficiency (FE) were calculated in carp which was fed with four different experimental diets during 12 weeks. Thiobarbituric acid (TBA), total volatile base nitrogen (TVB – N), free fatty acids (FFA), the distribution of fatty acids, aterogenic index (AI) and trombogenic index (TI) were assessed for every month during 6 months of frozen storage in carp. The sodium dodesil sulphate – polyacrylamide gel electrophoresis (SDS – PAGE) and organoleptic evaluation were done in stored samples with periods of three months.The weight gain, absolute growth and specific growth rate of fish fed with K and AT15 diets were higher than other trial groups. The feed conversion ratio was increased with increasing incorporation level of sunflower seed meal, whereas the protein efficiency ratio was reduced. The variation of condition factor and survival rate was observed to be insignificant among groups (p> 0.05). Similarly, with regard to GSI no statistically significant difference was found in female and male fish among groups (p> 0.05), whereas HSI was decreased in all treatment groups. During the frozen storage period, an increase was observed in all groups regarding FE when compared to the values at the beginning of the frozen storage. The values of TBA, TVB – N and SYA were increased in all groups during frozen storage, on the other hand there was a decrease in organoleptic quality with respect to all properties. A decrease was observed in TBA and decosaheksaenoik acid (DHA) values in the 4. and 5. months of frozen storage and this difference among groups was found statistically significant (p< 0.05). For eicosapentaenoik acid (EPA), the difference between the fish fed with AT30 and other treatment groups was found statistically significant (p< 0.05). The variation of sarcoplasmic and myofibrillar protein concentrations among groups was found statistically significant at the beginning of frozen storage (p< 0.05).