Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: UĞUR ARMAN GÜLÇÜR
Danışman: Veli Erdoğan
Özet:
Bu çalışmada Allahverdi, Çakıldak, Okay 28 ve Tombul çeşitlerinde erken ve geç hasadın meyvelerin pomolojik ve bazı kimyasal özellikleri üzerine etkisi incelenmiş olup erken ve geç hasat nedeniyle ortaya çıkan verim ve kalite kayıplarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Giresun ilinde sahil kolda yer alan Fındık Araştırma Enstitüsü'nün Çeşit Koleksiyon Parselleri ile Gıda Laboratuvarında ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Hasat Sonrası Fizyolojisi Laboratuvarı'nda yürütülmüştür. Meyveler birer hafta aralıklarla Allahverdi, Okay 28 ve Tombul çeşitlerinde toplam 6 tarihte (16, 23, 30 Temmuz ve 6, 13, 20 Ağustos) ve Çakıldak çeşidinde ise daha geç olgunlaştığı için 27 Ağustos'un da ilavesiyle toplam 7 tarihte hasat edilmiştir. Çalışmada, zurufta renklenme, meyve kabuğunun kendine özgü rengi alması, meyvenin zuruf içinde dönmeye, meyve tabanının kahverengileşmeye ve çotanakların yere dökülmeye başlaması kriterleri esas alınarak 2019 yılında Allahverdi ve Tombul çeşitleri için 6 ve 13 Ağustos, Okay 28 çeşidi için 6 Ağustos ve Çakıldak çeşidi için 13 ve 20 Ağustos tarihlerinin sahil kol için normal hasat tarihleri olduğu belirlenmiştir. Hasat tarihinin belirlenmesinde, zuruftaki renk dönüşümünün Tombul çeşidi dışında çok belirleyici olmadığı görülmüştür. Tüm çeşitlerde çok erken veya erken hasat nedeniyle kabuklu ve iç meyve ağırlığının, iç meyve iriliğinin ve randımanın (ve/veya yağın) düşük olduğu ve bu nedenle ürün kaybına yol açtığı belirlenmiştir. Kalite özellikleri bakımından hasat tarihinden en fazla etkilenen özellik beyazlama oranı olmuş, erken hasatta hiç beyazalama görülmemiş veya çok düşük oranda kalmıştır. Okay 28 çeşidinde özellikle çıtlak meyve, siyah uçlu iç ve küflü iç oranının artış göstermesi ve sağlam iç oranının azalması şeklinde geç hasadın olumsuz etkileri görülmüştür. Boş meyve, böcek zararı ve ikiz iç kusuru hasat tarihi ile ilişkili olmamıştır. Verim ve kalite kayıplarının en aza indilebilmesi için hasada ilk dökümlerin görüldüğü tarihte başlanması önerilmektedir.