Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Biyoteknoloji Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SİNEM DEMİREL
Danışman: Ali Ergül
Özet:
Külleme hastalığına, Erysiphe necator (syn. Uncinula necator) denilen, asmanın gelişimini sınırlandıran, Ascomycetes grubundan zorunlu bir biyotrof patojen sebep olmaktadır. Külleme (Powdery mildew) stresine toleransta rol oynayan aday genlerin belirlenmesi, klonlama ve biyotik stres yolaklarının aydınlatılması çalışmaları için büyük önem taşımaktadır. Patojenez ile ilişkili protein (PR) ve germin benzeri protein (GLP) gen ailelerinin bu hastalık etmenine karşı bitkide oluşan stres cevabında pozitif korelasyon gösterdiği bilinmekle birlikte, üzüm çeşitlerinde konu ile ilgili aday genlerin belirlenmesi konusunda yürütülen araştırmalar oldukça sınırlıdır. Bu çalışmada iki aday genin (PR-1, GLP-3) ifadeleri Real Time PCR ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, yapay olarak inoküle edilen 28 çeşitten 11'inde hem PR-1 hem de GLP-3 gen ifadeleri artış göstermiştir. PR-1 ve GLP-3 gen ifadesi 2B-56, 3A-261, Italia ve Black Perl çeşitlerinde en yüksek, Tekirdağ çekirdeksizi, Yalova çekirdeksizi ve Trakya ilkeren çeşitlerinde ise düşük olarak belirlenmiştir. Ayrıca, çeşitlere ait gen ifade analizleri ile çeşitlerin ontojenik dirençlerine ait morfolojik gözlemler arasında herhangi bir korelasyon gözlenmemiştir. Çalışma sonucunda; iki gen bölgesinin değişen ifade seviyeleri ile farklı çeşitlerin (Vitis vinifera L.) ifade profilleri belirlenmiş ve bu iki genin klonlanmaya aday stres genleri olduğu gösterilmiştir.