Soğuk Savaş sonrası Türk dış politikasında Makedonya (1991- 2012)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FLJORİNA HİSENİ

Danışman: NURİ YEŞİLYURT

Özet:

Bu çalışmanın temel amacı, genel olarak Soğuk Savaş sonrası dönemde uluslararası sistemde meydana gelen değişikliklerin Balkanları ve Türkiye'yi nasıl etkilediğini, özel olarak da Türkiye'nin bu bölgeye yönelik politikasının Makedonya üzerinde nasıl bir etki yarattığını araştırmaktadır. Tezde ayrıca, Türkiye'nin Makedonya ile ilişkilerinin nasıl geliştiğini ve bu konuda rol oynayan faktörlerin neler olduğu incelenmiştir. Makedonya Cumhuriyeti'nin devlet yapısına bakıldığında karşımıza iki dönem çıkmaktadır: 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Makedonya Cumhuriyeti'nin devlet yapısı ve 2001 yılında Ohri Çerçeve Anlaşması'nın (OÇA) imzalanmasından sonraki devlet yapısı. Bağımsızlığından hemen sonra çok etnili toplumsal yapısını göz ardı ederek, tek uluslu bir devlet örgütlenmesine giden Makedonya, OÇA'dan sonra çok etnili toplumsal yapısını yansıtan bir devlet kurma çabasına girmek zorunda kalmıştır. Türkiye, Soğuk Savaş sonrası dönemde kendini dünyanın en karışık ve sorunlu ülkelerinin ortasında bulduğundan yeni stratejiler geliştirmeye çalışmıştır. Tezde, Türkiye'nin 1990'larda ve 2000'lerde geliştirdiği politikalar sonucunda, Balkanlarda ve Makedonya'da ne kadar etkili olduğu ve bölge üzerinde gerçekleştirdiği politikaların başarılı olup olmadığını incelenmiştir. Son olarak, Türkiye ve Makedonya arasında gerçekleşen siyasi, ekonomik, askeri ve kültürel ilişkiler incelenmiştir. Türkiye, Makedonya'nın bağımsızlığından bu yana toprak bütünlüğünü ve ülke içindeki istikrarını savunmuştur. Türkiye'nin orada yaşayan Türk nüfusla tarihsel ve kültürel bağlarının yanında, Makedonya'nın Balkanlar'daki stratejik konumu ve her iki ülkenin de Yunanistan ile sorunları olması, bu ülkeyi bölgesle güvenlik açısından Türkiye için önemli yapmaktadır. Anahtar kelimeler: Soğuk Savaş Sonrası, Balkanlar, Türk Dış Politikası, Ohri Çerçeve Anlaşması, Makedonya Dış Politikası The Post-Cold War changes in the international systemhave deeply influenced the Balkans and Turkey. The main objectives of this study are analysis of Turkish foreign policy on the Balkans especially Macedonia that is the main case study. In this context, there are two important periods at the state structures of the Republic of Macedonia. The fist one is in 1991, when Macedonia declared its independence and the second one is the period after the signing of the Ohrid Framework Agreement in 2001. Immediately after independence, Macedonia ignored its multi-ethnic social structure and it has preferred a single national structure for the state. But after 2001 it was forced to create multi-ethnic political structure. Turkey, after the post-Cold War found itself among most complex and troubled countries and therefore tried to develop new strategies. As a result of it is examined how effective were Turkey's new policies in 1990s and 2000s in the Balkans, especially in the Macedonia. In this case, Turkey's strategies are analyzed whether they were successful or not. Finally the thesis analyzed the political, economic, military and cultural relations between Turkey and Macedonia. Since the independence of Macedonia Turkey protects its territorial integrity and stability. In addition, Turkey's historical and cultural ties with Turkish population living in Macedonia, Macedonia's strategic position, and the problems that the tow countries have with Greece make Macedonia an important country in terms of regional security. Keywords: Post-Cold War, Balkans, Turkish Foreign Policy, Ohrid Framework Agreement, Macedonian Foreign Policy