Dolaylı vergilerin gelir dağılımı üzerine etkisi: Panel veri analizi ile ülkeler arası bir karşılaştırma


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NAĞME BUĞSE ŞENER

Danışman: SERDAL BAHÇE

Özet:

Bu çalışmanın amacı yeni liberal dönem ile birlikte dönüşen ekonomik ve siyasi yapının öne çıkan araçlarından biri olan dolaylı vergilerin gelir dağılımı üzerindeki etkilerini incelemektir. Çalışmada öncelikle temel kavramsal çerçeve çizilmiştir. Değişen ekonomi politikaları çerçevesinde gelir dağılımının etkileri dikkate alındığı için bu dönüşümü getiren süreç ve dönüşüm sonrası oluşan yeni kavramsal çerçeve ekseninde dünya ekonomisinin yeni görünümü ortaya konmuştur. Gelir dağılımı ile dolaylı vergiler arasındaki ilişki panel veri kullanılarak sınanmıştır. Yapılan ampirik çalışmaya ilişkin yirmi yıl ve elli dokuz ülkeyi kapsayan veriler genel olarak çoğunlukla uluslararası örgütlerin veri sistemlerinden alınmıştır. Ancak bu temel veri kaynaklarından elde edilemeyen veriler için ülke raporları, ülke istatistik merkezleri veri kaynakları, uluslararası yayınlar gibi kaynaklara başvurulmuştur. Yapılan ampirik çalışmada, rassal etkiler modelinden çıkan sonuçlara göre, dolaylı vergilerin gelir dağılımı üzerinde olumsuz etkisi olduğu tespit edilmiştir. The purpose of this study is to examine the effects of indirect taxes, one of the primary instruments economic and political structure transforming with new liberal era, on income distribution. In the study, conceptual framework has been drawn first. The process causing such transformation due to the effects of income distribution taken within the scope of changing economic policies, and the new outlook of global economy within the new conceptual framework following the said transformation have been provided. The relationship between income distribution and indirect taxes has been tested using panel data. Data on the empirical study covering two decades, and fifty-nine countries have been taken from the databases of international organizations. On the other hand, for the data which were unavailable in such main databases, country reports, national statistics databases and international publications have been used. In the empirical study conducted, according to the results obtained from random effect model, it has been observed that indirect income taxes have a negative effect on income distribution.