Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşenur KAYABAŞ
Danışman: LATİF KURT
Özet:Bu çalışma Beypazarı çevresindeki jipsli topraklar üzerinde doğal olarak yetişen jipsofil türlerden Thymus leucostomus Hauskn Velen. var. gypsaceus Jalas ve Gypsophila parva Bark. ile hem jipsli topraklarda hem de Ayaş Beli’nde marnlı topraklar üzerinde yetişen jipsovag türlerden Fumana procumbens (Dun.) Gren. & Godr ve Astragalus lydius Boiss.’un jips stresine karşı geliştirdikleri uyum stratejilerinin ortaya konulması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Jipsofil ve jipsovag türlerin yapraklarının kimyasal kompozisyonundaki farklılık ve topraklarının fiziksel ve kimyasal analizleri bu iki grubun farklı ekolojik stratejiler geliştirdiğini göstermiştir. Bitki ve toprak analizlerinden elde edilen veriler arasında birbiri ile aynı etkiye sahip olanların ayrılması için One sample t Test, Anova, Manova ve Tukey testleri uygulanmıştır. Ayrıca bitki ve toprak örneklerinde Cluster analizi yapılarak UPGMA ağacı çizilmiştir.“Edafik Adalar” olarak adlandırılan ekstrem edafik koşullarda gerçekleşen uyumsal açılımlar sonucu lokal jipsofil endemiklerin “Sığınak Modeli” ile bu topraklara uyum sağladıkları, jipsovagların ise “Strese Dayanıklı Model” geliştirerek daha geniş alanlarda yayılabildikleri tespit edilmiştir. AbstractIn the study it is aimed to reveal devoloped adaptive strategies to gypsum stress of two gypsophile species Thymus leucostomus Hauskn Velen. var. gypsaceus Jalas and Gypsophila parva Bark. that naturaly grow on gypsum in the vicinity of Beypazarı and two gypsovag species Fumana procumbens (Dun.) Gren. & Godr and Astragalus lydius Boiss that naturaly grow both on gypsum and on marl in the vicinities of Ayaş. Differences in chemical composition the leaves of gpsophile and gypsovag species and physical and chemical analyzes of soils showed that these two groups devoloped different ecological strategies. To distinguish obtained data from the plants and soil samples which have the same effect with each other One Sample t Test, ANOVA, MANOVA and Tukey test were applied. UPGMA tree were drawn by using the data obtained from plant and soil samples. As a result of adaptive expansion by performance of extreme edaphic conditions called as “Edaphic Islands”. It was determined that local gypsophile endemics adapt to this type of soils by “Refuge Model” and gypsovags are able to enlarge their areas by devoloping “Stress Resistant Model”.