Akdeniz bölgesi koşullarında uzun süreli organik-inorganik gübreleme uygulamalarının toprak mikrobiyal biyokütlesi üzerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PEZHMAN SALEHI HOSSEINI

Danışman: OĞUZ CAN TURGAY

Özet:

Toprakta, bitki besin elementleri deposu ve kaynağı olan mikrobiyal biyokütle ekosistemde meydana gelen değişimlere oldukça duyarlıdır. Farklı toprak uygulamalarının zaman içinde bu önemli faktör üzerinde önemli etkileri olabilir. Bu çalışmanın amacı, Akdeniz bölge topraklarında uzun dönemde (13 yıl) organik ve inorganik gübrelemenin toprağın mikrobiyal biyokütle karbon ve azotu üzerine etkilerini incelemektir. Bu amaçla 1996 yılında doğu Akdeniz bölgesinde uzun süreli hazırlanmış saha araştırma alanlarda, farklı gübreleme uygulamalarının (kimyasal gübre, ahır gübresi, bitki kompost ve mycorrhiza aşılı kompost) toprak mikrobiyal popülasyon üzerine etkilerine yönelik araştırma başlatıldı. Toprak örnekleri 2009 Mayıs, Ağustos ve Eylül ayında alındı ve rutin kimyasal ve mikrobiyal karbon ve azot analizleri yapılmıştır.Toprak organik karbon miktarında gerek uzun süre gübreleme uygulamalarında ve gerekse mevsimsel açıdan istatistiksel anlamlı farklılık bulunmadı. Toprak pH ve yarayışlı azot konusunda mevsimler arasında anlamlı fark tespit edilmiştir (P<0.05), ancak uygulamalar arasında bir fark saptanmamıştır. Yarayışlı fosfor ve mikrobiyal biyokütle azot aralarında hem mevsimler arası ve hem uygulamalar arasında korelasyon bulunmuştur. Uzun süreli organik-inorganik gübreleme mikrobiyal biyokütle azotu üzerine etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ancak mevsimler arasında bir fark gözükmemiştir. İlaveten mikrobiyal biyokütle azot ve mikrobiyal biyokütle karbon arasında (P < 0.05) seviyesinde korelasyon bulunmuştur. Araştırma sonucunda mikoriza aşılı organik gübrelemenin, diğer geleneksel organik-inorganik gübrelere kıyasla, yarayışlı fosfor ve mikrobiyal biyokütle üzerine daha etkili olduğu tespit edilmiştir.AbstractMicrobial biomass is a sensible indicator of the changes in soil environment and it affects the ability of soil to supply nutrients to plants through soil organic matter turnover. In the present study, a 13-year field experiment was conducted to explore the role of seasonal different fertilization treatments (chemical fertilization, farmyard manure, plant compost, and mycorrhiza-inoculated plant compost) on soil microbial biomass under a crop rotation of wheat (Triticum aestivum L.) and corn (Zea mays L.) in Çukurova, Mediterranean Turkey in 1996. Soil samples were collected in May, August, and October 2009. General properties, microbial biomass carbon (MBC) and nitrogen (MBN) were assessed. No significant difference in soil organic C related to long-term fertilization treatments and sampling seasons were determined. There were no significant changes in soil pH and plant-available N in relation to seasonality. However, treatment effects were statistically significant. Soil plant available phosphorus was significantly correlated with both fertilization treatments and seasonal samplings (ranged between 11.47-33.47 mg.kg-1 in spring, 10.47-33.19 mg.kg-1 in summer, and 10.36-33.75 mg.kg-1 in autumn, respectively). Similarly for MBC, correlation between fertilization treatments and sampling seasons were significantly (226.64-841.8 mg.kg-1 in spring, 167.81-728.4 mg.kg-1 in summer, and 191.6-526.4 mg.kg-1 in autumn, respectively). The effect of long term organic-inorganic fertilization on MBN was statistically significant but no meaningful changes was observed in seasonal data. Moreover, there was statistically significant correlation between MBN and MBC. Using processed organic fertilizer in combination with AMF seemed to stimulate available P and microbial biomass better, comparing to traditional chemical fertilization.