Çevre vergileri ve Türkiye uygulaması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEDA CANPOLAT

Danışman: DİLEK ÖZKÖK ÇUBUKÇU

Özet:

Çevre sorunlarının 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren belirgin hale gelmesiyle birlikte, siyasal, toplumsal ve akademik çevrelerde, çevre sorunlarına olan ilgi artmaya başlamıştır. Siyasal alanda, küresel işbirliği gereği çevre sorunlarının çözümüne yönelik anlaşmalar gündeme gelmiş, toplumsal alanda, çevre kirliliğinin yarattığı ve yaratacağı olumsuzluklar endişe kaynağı haline gelmiş, akademik çevrelerde ise kirliliğin nedenleri ve sonuçları araştırmalara konu olmuş, kirliliği önleme ve azaltma yolları tartışılmaya başlanmıştır. Böylece çevre kirliliğiyle mücadeleye yönelik çeşitli araçların kullanımı gündeme gelmiştir. Fiyatların içine gizlenerek bireylerin davranışlarını yönlendirebilmesi nedeniyle çevre vergileri, çevre sorunlarının çözümünde etkin mali araçlardan biri olarak özellikle gelişmiş ülkeler tarafından ?yeşil vergi reformları? aracılığıyla vergi sistemlerine dahil edilmiştir. Türkiye'de çevre vergileri bu ülkelerdeki anlamıyla uygulama alanı bulmamakla birlikte, mevcut bazı vergilerin, etkileri bakımından çevresel niteliği bulunmaktadır. Bu vergilerin uluslararası uygulamalar göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi ve yeniden düzenlenmesi gereği tezin ana tartışma eksenini oluşturmaktadır.Abstract As environmental problems have become distinct with the second half of the 20th century, the attention to the environmental problems started to increase at political, social and academical societies. At political field, due to global cooperation, deals intending to solve the environmental problems came into question; at social field, the negativities which were caused and will be caused by environmental pollution became the source of concerns and at academical field, the reasons and results of pollution became subject of researches and using of instruments to prevent and reduce pollution has been started to be discussed. As a result of these discussions, various instruments to overcome environmental pollution came into consideration. Environmental taxes, as they can manipulate the individuals? behaviours by being hidden in the prices were included in the tax systems especially by the developped countries through the ?green tax reforms? . In Turkey, although the environmental taxes can not be executed as in these countries, some taxes have environmental properties through their effects. The need for evaluation and re-designation of these taxes by examining the international applications is the main argumental axis of this thesis.