Farklı ekim nöbetlerinde toprak işleme tekniklerinde ß-D glukzaminidaz ve ß-glukozidaz enzim aktiviteleri üzerine etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: OMAR FIKRET

Danışman: AYTEN NAMLI

Özet:

Bu çalışmada nadas-buğday ve baklagil-buğday ekim nöbeti sistemlerinde geleneksel, azaltılmış ve sıfır toprak işleme tekniklerini kıyaslamak amacıyla bir yıllık tarla denemesi yürütülmüş ve sürüm tekniklerinin etkisini ortaya koyabilmek için de toprakta en hızlı tepki veren ß-glukozidaz ve N-acetyl-ß- D-glukozaminidaz (NAGaz) enzim aktiviteleri belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca sürüm tekniklerinin buğday verimi ile toprağın toplam karbon ve azot kapsamları üzerine etkisi de belirlenmiştir. Tarla denemesi, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı Polatlı Tarım İşletmesinde yürütülmüştür. Denemede Tosunbey ekmeklik buğday çeşidi ile Gökçe nohut çeşidi materyal olarak kullanılmıştır. Tarla denemesinin başlangıcından itibaren hasat dönemine kadar geçen sürede mevsimleri yansıtacak şekilde Ekim 2011, Nisan 2012 ve Temmuz 2012 aylarında 0-7,5cm ve 7,5-15 cm derinliklerden toprak örneklemesi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Nadas-Buğday konusunda, nadas sonrası buğday ekili topraklarda nadasa bırakılmış topraklara göre daha fazla karbon, beta glukozidaz ve NAGaz aktivitesi belirlenmiş (P<0,05), toplam azot içinse bu şekilde belirgin bir fark belirlenmemiştir. Nadasa bırakılmış toprakları ve nadas sonrası buğday ekilmiş toprakların kendi içlerinde sürüm tekniklerine göre fark gösterip göstermediği değerlendirildiğinde ise her iki konuda da özellikle yüzey örneklerinde azaltılmış ve sıfır toprak işlemeli sistemlerde toprağın beta glukozidaz ve NAGaz enzim aktiviteleri geleneksel sisteme göre yüksek bulunmuştur. Buğday verim değerleri de istatistiksel olarak önem arz etmese de rakamsal olarak en yüksek sıfır toprak işleme tekniği uygulanmış parsellerden elde edilmiştir. Baklagil-buğday konusunda ise tam tersi olarak nohut ekili parsellerle nohut sonrası buğday ekili parseller arasında toplam karbon, beta glukozidaz ve NAGaz aktivitesi açısından (Nisan yüzey örneklemeleri dışında) böyle belirgin bir ayrım görülmemiş, toplam azot bakımından ise özellikle yüzey örneklerinde nohut parsellerinde nohut sonrası buğday ekilmiş parsellere göre toplam azot daha fazla bulunmuştur.AbstractThe present study was conducted under semi-arid climatical conditions in Central Anatolia region Turkey. Two different crop rotations, fallow-wheat and legumes-wheat, under two different tillage systems, reduced tillage and no- tillage were studied in order to evaluate the effect of crop rotations under different tillage systems on the content of soil organic carbon, ß-glukosidase, and N-acetyl-ß- D-glucosaminidase (NAGaz) enzyme activities. We used these two enzymes as an indicator of the biological changes in the soil. Also it was determined the effect of tillage system on wheat yield and how does that affect the total organic carbon and nitrogen content in soil. Field experiment was conducted by General Directorate of Agricultural Enterprises in Polatli. We used Triticum aestivum and Gökçe Chickpea. The experiment was initiated at 2011 and will continue for the following 5 years. The samples were taken in October 2011, April 2012 and July 2012, from two different depth (0-7,5and 7.5-15 cm). Te results showed that higher organic carbon content and enzyme activities were recorded under fallow- wheat rotation, compared to only fallow (P<0,05). On the other hand, total N content did not show a significant difference between two rotations. In fallow and fallow-wheat rotation cycles under different tillage systems an increasing had been observed in soil enzymatic activity under both rotation (No-till and reduced tillage) systems comparing to conventional tillage system, especially in the top layer of the soil (7.5 cm). Even though that wheat yields did not show a statistical significance but numerically the highest yields were obtained in No-Till plots. The results that we have obtained from Legumes-Wheat rotation cycles showed the opposite of what was obtained from Fallow and Fallow-wheat rotations, chickpea plots comparing to chickpea-wheat did not show a significant difference in organic carbon content, ß-glukosidase and N-acetyl-ß- D-glukosaminidase (except for April sample at the top layer), while the results showed a significant difference between chickpea plots and chickpea-wheat in nitrogen content.