Evli ergenlerde beden imgesi ve benlik saygısının gebelik durumuna göre incelenmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AKİLE GÖZÜYILMAZ

Danışman: GÜLEN BARAN

Özet:

Bu araştırmada evli ergenlerde beden imgesi ve benlik saygısının gebelik durumuna göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Ankara İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde bulunan Mamak Sağlık Grup Başkanlığı’na bağlı sağlık ocakları ve ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezlerinde kayıtlı olan 17-22 yaş grubundaki 180 gebe ve 180 gebe olmayan toplam 360 evli ergen dâhil edilmiştir. Araştırmada ‘’Genel Bilgi Formu’’, ‘’Çok Yönlü Beden-Kendilik(Self) İlişkileri Ölçeği (MBSRQ)’’ ve ‘’Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RSES)’’ kullanılmıştır. Veriler ‘’t-Testi’’, ‘’Tek Yönlü Varyans Analizi’’, ‘’Mann-Whitney U Testi’’, ‘’Kruskal Wallis Testi’’, ‘’Scheffe Testi’’ ve ‘’Spearman Korelasyon Katsayısı Önemlilik Testi’’ kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; evli ergenlerde beden imgesi ve benlik saygılarının gebelik durumlarına bağlı olarak farklılık göstermediği saptanmıştır (p>.05). Evli ergenlerde yaş, öğrenim düzeyi, çalışma durumu, kardeş sayısı, doğum sırası, evlilik yaşı, evlenme biçimi, eşinin öğrenim düzeyi, eşiyle iletişimini yeterli bulma durumu, eşin beğenisini ifade etme durumu, yaşını evliliğe uygun bulma durumu, gebe ergenlerde gebeliğin planlı olma durumu, gebeliğe hazır hissetme durumu, gebelik süresi, gebelikteki şikâyet durumu değişkenlerinin beden imgesinde anlamlı farklılığa neden olduğu saptanmıştır (p<.01, p<.05). Benlik saygısı ile ilgili olarak; gebe ergenlerde yaş, öğrenim düzeyi, kardeş sayısı, evlilik yaşı, evlenme biçimi, eşinin öğrenim düzeyi, eşinin çalışma durumu, eşiyle iletişimini yeterli bulma durumu, eşin beğenisini ifade etme durumu, yaşını evliliğe uygun bulma durumu, gebeliğin planlı olma durumu, gebeliğe hazır hissetme durumu, gebelikteki şikâyet durumu değişkenlerinin benlik saygısı üzerinde anlamlı farklılığa yol açtığı (p<.01, p<.05), gebe olmayan ergenlerde ise öğrenim düzeyi, kardeş sayısı, evlilik yaşı, eşiyle iletişimini yeterli bulma durumu, eşin beğenisini ifade etme durumu, yaşını evliliğe uygun bulma durumu değişkenlerinin benlik saygısı üzerinde anlamlı farklılığa neden olduğu tespit edilmiştir (p<.01, p<.05). Evli ergenlerde beden imgesi ile benlik saygısı arasında negatif yönde anlamlı korelasyon olduğu saptanmıştır (p<.01).Abstract This research aims to examine the body-image and self-esteem of married adolescents according to pregnancy status. A total of 360 married adolescents, 180 pregnant and 180 non-pregnant in 17-22 age group registered at mother-child health and family planning centers and health centers affiliated to Mamak Health Group Directorate found within Ankara Provincial Health Directorate were included in the research. “General Information Form”, “Multidimensional Body-Self Relations Questionnaire (MBSRQ)” and “Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES)” were used in the research. Data were evaluated by using “t-Test”, “One-Way Analysis of Variance”, “Mann-Whitney U Test”, ’Kruskal Wallis Test”, “Scheffe Test” and ‘’Spearman Correlation Coefficient Significance Test”.As a result of the research, it was found no statistically significant difference in the body-image and self-esteem on pregnancy status of married adolescents (p>.05). It was determined that the variables of age, education level, working situation, number of siblings, birth rank, age of marriage, type of marriage, education level of her spouse, finding sufficient of her communication with her spouse, giving his compliment by her spouse, finding her age suitable for marriage, planned pregnancy at pregnant adolescents, feeling ready for pregnancy, pregnancy time, complaints during pregnancy cause significant difference on body-image (p<.01, p<.05). With respect to self-esteem, it was detected that the variables of age, education level, number of siblings, age of marriage, type of marriage, education level of her spouse, her spouse’s working situation, finding sufficient of her communication with her spouse, finding her age suitable for marriage, planned pregnancy, feeling ready for pregnancy, complaints during pregnancy lead to significant difference (p<.01, p<.05) on self-esteem for pregnant adolescents and the variables of education level, number of siblings, age of marriage, finding sufficient of her communication with her spouse, giving his compliment by her spouse, finding her age suitable for marriage give rise to significant difference on self-esteem for non-pregnant adolescents (p<.01, p<.05). A significant correlation in negative direction was detected between body-image and self-esteem for married adolescents (p<.01).