Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİDEM DİLAN İZCİ
Danışman: Mesut Yılmaz
Özet:Bu tez çalışmasında, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nde (TUG) ilk kez Güneş Sistemi dışı gezegen arama çalışmaları kapsamında gözlenen HD 199719 yıldızı incelendi. Yıldıza ait yüksek çözünürlüklü tayfsal veriler RTT150 teleskobu ve ona bağlı Coudé Echélle Tayfölçeri (CET) ile iyodin hücresi kullanılarak elde edildi. Tayf çizgi profilleri üzerindeki asimetri kaynaklarını belirlemek için gözlenen tayflara örnek bir şablon tayf ile çapraz korelasyon fonksiyonları (CCF) uygulandı. CCF yardımıyla elde edilen ortalama çizgi profilleri kullanılarak ta çizgi ortayları belirlendi. Çizgi profil asimetrilerini nicel hale getirmek için bazı çizgi ortay ölçütleri kullanıldı. Daha sonra bu ölçütler ile çizgi profilerindeki hız alanları hesaplandı ve yıldızın dikine hız ölçümleri arasındaki korelasyonlar araştırıldı. Yıldızın doğasından kaynaklı (bulgurlanma (granülasyon), zonklama (pulsasyon), manyetik etkinlik kaynaklı yüzey lekeleri ve manyetik çevrim gibi) etkileri araştırmak için çizgi ortaylarının yanı sıra, Halpha ve Hbeta çizgilerinin eşdeğer genişlik ölçümleri de yapıldı. Bu araştırma sonucunda yıldızın çizgi ortay hız ile dikine hız değerleri arasında bir korelasyon olmadığı görüldü. Çizgi ortay hız ölçümleri (BIS ve BVC) için yapılan dönem analizlerinde 4.88 ve 10.36 günlük dönemleri işaret eden pikler elde edildi. Halpha'nın eşdeğer genişlik ölçümleri için uzun dönemli bir değişim olabileceği görülse de, benzer bir değişim Hbeta'nın eşdeğer genişlik ölçümlerinde elde edilmedi. Bu bulgular, yıldızın dikine hız ölçümlerinde görülen saçılma ve kısa dönemli değişimlerin yıldızın doğası kaynaklı etkilerin varlığına işaret etmektedir. Ancak, dikine hızda görülen uzun dönemli değişimin kaynağı manyetik bir çevrim veya yıldız altı bir cisim (ötegezegen) kaynaklı olabileceğini göstermektedir. In this thesis study, HD 199719 was examined as a part of the exoplanet studies that carried on the TÜBİTAK National Observatory (TUG). High-resolution spectral data of the star were obtained using the Coudé Echélle Spectrometer (CET) and iodine cell attached at the RTT150 telescope. To determine the asymmetry sources on the spectral profiles, cross-correlation functions (CCF) were applied to the observed spectra using a template spectra. The line bisectors were determined using the mean line profile that obtained with CCF. In order to quantify asymmetries on the line profiles, some bisectors criteria were used. Then, the velocity spans were calculated in the line profiles using these criteria and correlation between the star's radial velocity measurements were investigated. In addition, equivalent width measurements of the Halpha and Hbeta were performed to check other variability due to nature of star (granulation, pulsation, magnetic cycle and stellar spots due to activity). Consequently this study, no correlation have been found between the radial velocity and line bisectors measurements. Period analysis for bisectors (BIS and BVC) show that significant periodicity appearing around 4.88 and 10.36 days. Although there was a long-term variation for the equivalent width measurements of Halpha, a similar change was not obtained for equivalent width measurements of Hbeta. These results indicate that the scatters and short-term variations in the radial velocity measurements point on effects due to nature of the star. But, the long-term variation in the radial velocity measurements indicate that a magnetic cycle or sub-stellar companion(s) should be possible.